اختصاصی/صفیر گیلان؛هر ساله ششم مرداد ماه  به عنوان روز جهانی هپاتیت اطلاع رسانی می شود  و بیماری هپاتیت یا کبدی بیماری بدون علامت است زیرا کبد عضو نجیب بدن انسان شناخته شده است و بیماری کبد بی سر و صدا هستند.

هپاتیت یک بیماری التهابی کبدی است. این بیماری معمولاً در اثر عفونت ویروسی ایجاد می‌شود، اما علل احتمالی دیگری نیز در ایجاد هپاتیت نقش دارند. این موارد شامل هپاتیت خود ایمنی و انواع دیگر هپاتیت هستند که در نتیجه عوارض ثانویه داروها، سموم و الکل روی می‌دهند. هپاتیت خود ایمنی نوعی بیماری است که در نتیجه تولید پادتن توسط بدن علیه بافت کبد ایجاد می شود.

این بیماری توسط ویروس های هپاتیت A, B, C, D, E ,G ایجاد می شود که نوع B, C هپاتیت مزمن ایجاد می کند و اگر تشخیص داده نشود منجر به ایجاد نارسایی کبدی و در نهایت سرطان کبد خواهد شد.

التهاب در بافت کبد (هپاتیت) می تواند بدون علامت باشد و در صورت پیشرفت درگیری مغزی، کبدی، کلیوی و در نهایت مرگ ایجاد کند و تب، لرز، بدن درد و بی اشتهایی از علائم هپاتیت است.

راه های انتقال هپاتیت A و E مدفوعی و دهانی است، اما هپاتیت B, C, D, G معمولا به صورت تماس های جنسی، انتقال مادر به کودک، تزریق مواد مخدرو تزریق فرآورده های آلوده خونی منتقل می شود.

بیماران کبدی یا همان هپاتیت در گذشته با چالشهای زیادی از جمله هزینه های سنگین دارو و درمان روبرو بودند و در بیشتر موارد هم بطور ۱۰۰ درصد درمان نمی شدند. در نهایت هم باید برای پیوند کبد در لیست انتظار می ماندند تا شاید کبدی برای خود پیدا کنند. وقتی هم که با هزینه های سنگین پیوند کبد روبرو می شدند باید با عوارض بعد از پیوند دست و پنجه نرم می کردند تا بتوانند برای ادامه زندگی مبارزه کنند.

دکتر فریبرز منصور قناعی رییس مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان در یک نشست خبری به مناسبت روز جهانی هپاتیت گفت: امروز ۴۰% درصد مردم استان گیلان دچار کبد چرب هستند و ۷۰ درصد هم چاقی در گیلان شایع است و این آمار زنگ خطری برای مردم و مسئولین استان است.

وی کبد چربی  که امروز در  استان غوغا می کند را شامل  هپاتیت (التهاب کبد) در نوع A-B-C-D-E-G , … از طریق خون وارد بدن انسان شده و واگیردار است و در نوع B می‌تواند حتی از راههایی مثل بزاق دهان، عرق بدن انسان، اشک و … به بدن انسان انتقال پیدا کند. بنابراین کسانی که به هرشکل با خون و فرآورده های خونی در ارتباط می باشند به شدت مستعد ابتلا به هپاتیت C هستند.

دکتر قناعی با تاکید بر اینکه کبد تنها عضو از بدن است که قدرت ترمیم بافت در آن بسیار بالاست گفت: اگر کبد انسان ۹۰ درصد تخریب شود و تنها ۱۰ درصد از بافت آن زنده باشد  می تواند با سازندگی بالا به حالت اول برگردد و انسان از مرگ نجات پیدا کند.

رییس مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان بیماری هپاتیت را بیماری مهم خواند و گفت: هر گونه التهاب در کبد هپاتیت است ولی هر گونه هپاتیت واگیر دار نیست  و ما هپاتیت غیر واگیر هم داریم.

وی با اشاره به اینکه کبد عضوی است که قدرت زیادی در بازسازی خود دارد ، گفت: کبد عضو نجیبی است که در بسیاری از فعالیت های بدن مانند مقابله با عفونتها ، پاک کردن خون از سموم و داروها و … نقش حیاتی دارد.

وی در ادامه سخنانش به ویروس هپاتیت اشاره کرد و افزود: هپاتیت( التهاب کبد )علل مختلفی از جمله عفونتهای ناشی از ویروس، باکتری، قارچ و انگل دارد که ویروسها عمده ترین علت ایجاد هپاتیت عفونی هستند و در دو نوع B وC شناخته می شوند که در هپاتیت نوع B فقط می توان کنترل کرد و جلوی آسیب کبد را گرفت اما در نوع C کاملا ، این بیماری قابل درمان است.

دکتر قناعی با بیان اینکه  مردم گیلان بخاطر خوردن غذا و ورزش کم  بیشتر مورد حمله بیماری هپاتیت قرار دارند گفت:  راههای انتقال ویروس هپاتیت شامل تاتو و خالکوبی‌های غیر بهداشتی، استفاده از سوزنها و سرنگهای به اشتراک گذاشته توسط معتادان تزریقی ،استفاده از الکل و دارو،دارو گیاهی، استفاده از وسایل مشترک در آرایشگاه ها، دندانپزشکان تجربی ، سوراخ کردن گوش و خدمات پزشکی در محل‌های نامطمئن با وسایل آلوده بیشترین ریسک فاکتورهای ابتلا به هپاتیت ویروسی است.

وی مصرف داروهای گیاهی را که به شکل مداوم و بی حد و مرزاست از جمله گل گاو زبان سبب آسیب کبدی خواند و گفت: آنزیم بالای کبدی گاهی می تواند از مصرف گیاهان دارویی باشد که ما نمونه اش را داشتیم.

رییس مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان با اشاره  به اینکه هپاتیت نوع B  بر اثر الودگی خونی و ترشحات خونی بروز می کند گفت: این نوع از هپاتیت واکسن ندارد و لی امروزه نوزادان نسبت به این نوع بیماری واکسنه می شوند و این اتفاق بزرگ بعد از انقلاب بود و این امر ۲۰ درصد بیماری را در استانهای پر خطر پایین اورد.

وی با بیان اینکه تنها با یک  سونوگرافی ساده می‌توان از یک بیماری مهلک پیشگیری کرد افزود: آلوده کننده‌ترین ویروس هپاتیت ب  ( Hepatitis B )است و زمانی که بیش از ۸۰ درصد کبد درگیر شود علائمی همچون خستگی، تب، سردرد، گلودرد خفیف، کاهش اشتها، درد مفاصل، تهوع و استفراغ، خارش پوست، درد عضلانی و ادرار پررنگ و زردی بروز می‌کند.

قناعی هپاتیت سی  ( Hepatitis C ) را نوعی عفونت خواندکه عمدتاً کبد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ویروس هپاتیت سی (HCV )علت این بیماری است . هپاتیت سی اغلب هیچ علائمی ندارد، اما عفونت مزمن موجب زخم شدن کبد می‌شود، و پس از چند سال به سیروز کبد(التهاب شدید کبد) می‌انجامد. در بعضی موارد، افراد مبتلا به سیروز کبد همچنین دارای نارسایی کبد، سرطان کبد، و یا عروق بسیار متورم مری و معده می‌باشند که این مورد آخر می‌تواند منجر به خونریزی شدید شود.

وی افزود:افراد اغلب از طریق تماس خونی ناشی از استعمال درون وریدی مواد مخدر، تجهیزات پزشکی ضد عفونی نشده، و تزریق خون به هپاتیت سی مبتلا می‌شوند.  این ویروس به عنوان عامل بیماری در سایر حیوانات شناخته نشده است.

قناعی در ادامه خاطرنشان کرد: توصیه می‌شود همه افرادی که قبل از سال ۱۳۶۸ خون دریافت کرده‌اند و همه افرادی که در جایی کار می کنند که با خون افراد در تماسند همانند کارکنان مراکز درمانی و اورژانس‌ها و پلیس، شاغلین در بیمارستان‌ها ، کارگران شهرداری ، زندانیها و کسانی که خانواده درجه یک آنها مبتلا به هپاتیت هستند واکسن هپاتیت را تزریق کنند و بعداز شش ماه دوباره چک شوند.

رییس مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان با اشاره به یک آزمایش ساده برای تشخیص هپاتیت ،یادآور شد: افراد مبتلا به هپاتیت بدون انجام سونوگرافی و در کنارش آزمایش متوجه وجود این ویروس در بدن خود نمی‌شوند و امروزه در جهان یک میلیون ۳۰۰ هزار نفر  از بیماری کبدی فوت می کنند .

قناعی با بیان اینکه در یک تحقیق  در استان گیلان و در منطقه مینیاتوری که جمعیت ترک،گیلک و تالش و فارس داشت ما پایش کردیم که در این پایش ۱۱ هزار نفر از افراد بین ۳۵ تا ۷۰ سال را در سال۹۳  را مورد مطالعه و آزمایش (کورت)  و توانستیم توسط یک تیم آموزش دیده با ازمایش بیماران کبدی را مشخص و درمان و در آین تحقیق ما فهمیدیم که ۷۰ درصد مردم گیلان چاق هستند .

قناعی تصریح کرد در این پایش ۱۲ بیمار هپاتیت شناسایی و ۱۰ نفر درمان  و ۳۸ درصد فشار خونی  که این کار علمی پژوهشی در کشور توسط گیلان سر و صدا به پا کرد.

قناعی در ادامه با اشاره به اینکه مرکز تحقیقات کبد و گوارش استان گیلان جز ۵ مرکز پایه گذار شبکه ثبت هپاتیت کشور است، تاکید کرد: هنر ما شناسایی زود این بیماری است قبل از اینکه کبد آسیب جدی ببیند.

وی کنترل و کاهش هپاتیت های ویروسی در استان را یکی از الویت های کاری مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان برشمرد و اظهار کرد: افرادی که در ریسک بالا آلوده شدن به این هپاتیت ها قرار دارند در استان گیلان واکسینه می شوند و در صورت مثبت بودن آزمایش اختصاصی HBS Ag و یا HCV می‌توانند با مراجعه به مرکز تحقیقات کبد و گوارش گیلان واقع در مرکز آموزشی درمانی رازی بطور رایگان درمان شوند.

وی خاطرنشان کرد: هدف ما در مرکز تحقیقات کبد و گوارش گیلان این است که تا سال ۱۴۱۰ هیچ بیمار مبتلا به هپاتیت C نداشته باشیم.

رییس مرکز تحقیقات بیماریهای گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان اینکه در همه ی بیماری ها دید باید جامعه باشد گفت: در ریشه کنی هپاتیت ویروسی فقط باید بیماران را پیدا کرد و آزمایشگاه ها گلوگاه شناسایی هپاتیت های ویروسی هستند که موفقیت در شناسایی این ویروس ، نیاز به یک عزم ملی از سوی مسئولان بهداشت و درمان دارد .

وی گیلان را در سطح پیوند کبد بعد از شیراز،تهران،مشهد و تبریز در رتبه ۵ کشوری دید و گفت: باید برای کار علمی در حوزه پزشکی علاوه بر بودجهو شناسایی به کار علمی و تحقیقاتی هم اعتماد داشت.