صفیر گیلان/زلیخا صفری؛این روز ها که تمام نگاه مسئولان کشوری و استانی به بخش گردشگری و بوم گردی و صنایع تولیدی است و حضور سرمایه گذاران در استان سر سبز گیلان  نیز کم نیست به روستای توسه کله آلیان در بخش سردار جنگل شهرستان فومن که این روزها مورد نگاه بسیاری از طبیعت دوستان و دوست داران طبیعت است سری زدیم تا از حضور چنین سرمایه گذارانی در این بخش نیز اطلاعاتی داشته باشیم.

در مسیر راه با همراهی یکی از اهالی خوب روستا  بر درب ورودی ویلایی زیبا رسیدیم که از اهالی خوب و قدیمی روستای توسه کله آلیان بود.

با زدن درب خانه در به روی ما باز و حیاط زیبا با درختان سرو  سر به فلک رسیده و کهنسال خوشامد گوی ورودمان بود.

با صدای صاحبخانه  به داخل خانه دعوت شدیم البته در گوشه ای از حیاط کارگران مشغول کار بودند و تعدادی افراد محلی نیز در جای جای این حیاط بزرگ مشغول کاری دیگر.

حیاط خانه با درختان آلوچه که مهربانی زمستان باعث شکوفایی آنها شده بود و درختان پرتقال در طرفی دیگر و خلاصه اینکه هر بخشی از این حیاط بزرگ به درختان میوه صف ارایی شده جلوه خاص به حیاط و این زمین پهناور داده بود.

و اما خانه زیبایی با سبک چوبی و تالاری نیز توجه ما را به خود جلب کرد خانه ای که هنوز کامل نشده بود و کارگران مشغول کار در بخش های مختلف این تالار خانه بزرگ بودند.

با تعارف صاحبخانه و همسرش برای دیدن  قسمتهای مختلف این خانه  به داخل منزل رفتیم و بعد از بازدید و نگاه به مناظر اطراف این خانه که از هر طرفی به کوههای زیبای دو عالم کوه و از طرفی دیگر به سمت دشتها بود  دریافتیم که این خانه در چهار سو چشم انداز زیبایی دارد.

در ابتداء گفتگویی داشتیم با اردشیر آلیانی صاحب این خانه زیبا و دیدنی،خانه ای که اقای آلیانی طبقه تالاری خانه را با نرده های چوبی  که از خانه قدیمیشان ایده گرفته طراحی کرده است

اقای اردشیر آلیانی در ابتدا در وصف آلیان گفت: آ‌لیان از مناطق بکر و دیدنی گیلان است و طبیعت بکر و دست نخورده‌اش و سبزی جنگل‌هایش، آبی آسمانش و زلالی رودهایش و صدای چهچه بلبلان بر فراز سرسبزترین درختان و مردمان مهربانش  و زحمتکشش زبانزد است.

وی می گوید در میان روستای استان گیلان که من آماری از تعداد انها ندارم ، در سمت شمال غربی شهرستان فومن در غرب این استان، منطقه‌ای در دل کوه‌های زیبا به نام آلیان واقع شده است.

آلیانی می گوید در فصول مختلف سال که در این منطقه گذر کنی در سمتی مزارع برنج و سمتی دیگر کو‌ه‌های سرسبز و در سمتی دیگر مردمان زحمتکش را می بینی و  این منظره‌ای است که نقاش طبیعت آن را ترسیم کرده است، بهشت گمشده‌ای بر فراز کو‌ه‌ها باید  آلیان را دید باید آلیان حس کرد باید آلیان را لمس کرد.

ایشان به روستاهای دهستان آلیان که شامل تیمورکوه، خجکه، تطف‌رود، سفیدسنگان، پلنگ‌دره، سیاه‌ورود، شلشدره، مسجد­پیش، عباس‌کوه، گاوکوه، جیردی، کوریه، کلتان‌سره، مشکه، موسی‌کوه، لتی‌پرد، توسه‌کله، کیش‌دره و ملاراست اشاره و می گوید آلیانی‌ها به زبان تالشی صحبت می‌کنند، زبانی که علی ‌رغم شباهت به زبان‌های گیلگی، دیلمی و مازنی دارای تفاوت‌های بسیاری با آ‌ن‌ها است البته جناب آلیانی ما بین صحبت کردن با ما گاهی با همسر و  مردان روستایش که در منزلش کار می کردند با لهجه زیبای تالشی حرف می زد که برایم بسیار جالب بود..

اردشیر آلیانی از شغل ساکنین روستا که با ورود به منطقه به راحتی می توانی آن را دریابی، کشاورزی و دامداری می گوید و اینکه من تا سن ۲۴ سالگی در این روستا بودم و پدرم نیز چوپان و ما کار کشاورزی و دامداری می کردیم.

آلیانی به  محصولاتی نظیر برنج، چای و سبزیجات  و زنبور عسل  و دامداری اشاره و می گوید این محصولات از جمله فرآورده‌های کشاورزی و دامی این منطقه است.

ایشان صنایع دستی  را یکی دیگر از را‌ه‌های کسب درآمد ساکنین این منطقه به ویژه در گذشته می خواند و می گوید:  ساکنین آلیان در فصل‌های گرم سال به ییلاق کوچ می‌کردند و تا پایان فصل گرما در آنجا می‌ماندند و پس از اتمام فصل، مجدد به کوهپایه‌ها باز می‌گشتند و امروز اگر چه جوانان کمتر رقبت به زندگی کوچ نشینی دارند ولی هنوز هم این منطقه تا حدودی کوچ نشینی دارد.

آلیانی منطقه آلیان را  در زمان مبارزات آزادی‌خواهانه میرزاکوچک خان جنگلی، از جمله پایگاه‌های مهم مبارزات ایشان می خواند و  می گوید این روستاها و قدمت این منطقه  به پیش از دوره صفوی می‌رسد.

وی از رفتن خود به تهران در سن ۲۴ سالگی می گوید و اینکه میزان تحصیلاتم تا ششم ابتدایی است زیرا ما با مشکلات زیادی درس می خواندیم و امکانات امروزی نبود و من سالهای زیادی در تهران زندگی کردم و با وجودی که شرکت قطعات ماشین الات راه سازی را در پایتخت دارم با واگذاری شرکت به پسرم  امروز برگشتم تا با انچه ذخیره و حاصل سالها زحمت و تلاشم در پایتخت بوده بتوانم برای روستایم کاری مفید انجام دهم.

وی استخرهای طبیعی، رودخانه‌ها، آبشارها، مقبره “شیخ زاهد” و امامزاده “دو عالم‌کوه” توسه‌کله آلیان را از جاذبه‌های گردشگری این منطقه برشمرد و عنوان کرد: این دهستان و روستای توسه کله  جاذبه‌های طبیعی بسیاری را در خود جای داده است، به گونه‌ای که هر ساله تعداد زیادی از گردشگران برای مشاهده این جاذبه‌ها به این روستاها سفر می‌کنند و در حقیقت وجود مناطق بکر و دست نخورده یکی از دلایل اصلی جذب گردشگران به این منطقه است.

آلیانی می گوید ؛ با توجه به جاذبه‌های گردشگری بی نظیر این منطقه، متاسفانه کاری در این روستا برای رفاه حال مردم انجام نشده و اقتصاد روستا ضعیف است.

ایشان واقع­ شدن آلیان در مسیر شهر تاریخی ماسوله و ماکلوان فومن که در حال تبدیل شدن به قطب گردشگری است،را یک مزیت و امتیاز می خواند و می گوید ، آلیان دارای جاذبه‌های طبیعی بسیاری است و می‌تواند در جهت ایجاد خانه‌مسافرها و تاسیسات گردشگری برای رونق بوم گردی و جذب گردشگر به منطقه موثر باشد.

آلیانی بوم‌گردی را سبب ارتقای سطح زندگی و بهبود کیفیت زندگی جامعه محلی می‌خواند و می گوید،: بوم‌گردی به معنای جذب گردشگران، اسکان و ارائه خدمات به گردشگران در مناطق روستایی با حفظ فرهنگ، پوشش و آداب و رسوم سنتی منطقه است.

وی بوم‌گردی و همراه­ بودن با آداب و رسوم و فرهنگ مناطق روستایی گردشگری را بسیار مورد توجه گردشگران خارجی خواند و گفت: گردشگران خارجی از امکانات رفاهی و تکنولوژی روز برخوردارند و به دنبال مناطق بکر و آشنا شدن با آداب و رسوم کهن می‌باشند.

وی یادآور شد: اگر فرهنگی دارای انسجام،هویت کهن و وابستگی به گذشته باشد یقیناً هیچ چیز نمی‌تواند بر آن فرهنگ خدشه وارد کند اظهار کرد؛ امده ام تا با تمام توانم به هویت و فرهنگم کمک کنم.

ویلای چوبی با سبک سنتی

اردشیر آلیانی به زمینی که از پدر بزرگوارش به ارث برده اشاره می کند و می گوید در گذشته همین خانه که امروز من آن را به سبک جدید طراحی کردم منزل پدری من بوده  و من در همین مکان به دنیا امدم و  امروز بسیار خوشحالم که بعد از سالها رنج و تلاش و کار امروز به روستای زیبایم برگشتم.

ایشان از ساخت منزل با سبک چوبی می گوید من این بنا را در زمین ۱۰ هزار متر مربع طراحی کردم و این خانه به سبک خانه های قدیمی ولی با چوب ساخته شده و دور تا دور خانه  را این ایوان مثل نواری فرا گرفته و تمام چوب نرده های ایوان به سبک خانه پدریم طراحی شده و من با دادن قطعاتی از نرده های چوبی منزل مان از چوب بری خواستم با همان سبک مشبک آنها را طراحی کند.

آلیانی می گوید؛امیدوارم  مسئولان شهرستان فومن حمایتم کنند که اگر این حمایت را داشته باشم در بخشی از این حیاط صنایع دستی و مسافر خانه داشته باشم  البته مسافر کاشانه هایی که تمام قوانین و موازین را رعایت کنند و من امروز از ارائه خدمات  در برخی شهرها با رفتن به مسافر خانه ها و مسافر کاشانه ها رضایتمندی ندارم.

وی می گوید احترام و تکریم به مسافر باید در درجه اول کار چنین مکانهایی باشد و بعد هم دادن غذای سالم و بهداشتی.

وی می گوید دوست دارم در کنار فضایی از این زمین که به بوم گردی اختصاص می دهم یکی از صنایع دستی اصیل و کهن این روستا یعنی جوراب بافی سنتی با ابریشم را نیز داشته باشم.

در میان حرفهایش به جورابی که در گوشه ای از سالن نشیمن اویزان است نگاه می کند و در این لحظه من نیز به سمت جوراب می روم.

جورابی ابریشمی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال که با دست کشیدن به روی آن  می توان به لطافت و زیبایی و نقشهای پر رنگش نیز دسترسی یافت .

همسر اقای آلیانی که لهجه زیبای تالشی را با فارسی مزین می کرد می گوید این جوراب توسط مادرم بافته شده و برایم خیلی ارزشمند است.

اقای آلیانی می گوید با زدن آلاچیق های چوبی و محکم با تمام امکانات می توان حداقل ایجاد اشتغال را برای رونق اقتصادی منطقه برای هم روستائیانم داشته باشم و زنده کردن جوراب بافی نیز از ارزوهای همیشگی من است.

وی می گوید مسافرانی که به این روستا می آیند با دیدن این صنایع  و با خرید از روستائیان علاوه بر کمک به اقتصاد  از برخی کالاهای خارجی نیز رهایی پیدا می کنند و  نگاه من استفاده از صنایع و تولیدات داخلی است.

البته در این گفتگو آقای آلیانی بارها از طراحی  خانه خود توسط جناب هوشنگ آذرنیوشه  تقدیر کرد و گفت:ایشان در تمام کارها همراه من است و بسیاری از این طراحی ها و کار چوب توسط ایشان اجرایی شده و من از همکاری او صمیمانه تقدیر می کنم.