یادداشت /محمد چوپانی: گذران اوقاعت فراغت و شکل گیری صنعت گردشگری به مقوله ای تاثیرگذار در عصر حاضر تبدیل شده است. گردشگری در توسعه فرهنگ و اقتصاد کشورها به ویژه در سطح بومی محلی تاثیراتی غیر قابل انکار از خود بجا گذاشته است.
در دوران بحران اقتصادی و کاهش درامد های پایدار صنعت توریسم راهبردی دقیق و گامی بلند برای اقتصاد کلانشهرها و توسعه ملی است. صنعت گردشگری که به عنوان «صادرات نامریی
ی» توسط اقتصادان ها نام گذاری شده است به سرعت گسترش یافته و به یکی از بزرگ ترین منابع درآمد جهان تبدیل شده است.

بر اساس امار یونسکو ، ایران جز پنج کشور برتر از نظر میراث فرهنگی و جز ده کشور اول در زمینه پتانسیل جذب گردشگر بین‌المللی در جهان را داراست.کارشناسان میزان تولید ناخالصی ملی را که از طریق گردشگری در ایران به صورت غیر مستقیم به دست می آید، ۶/۱ درصد برآورد کرده اند که نیم درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است. این صنعت به بحران اشتغال کشور کمک بسیار کند و در دست یابی به درامدهای پایدار غیر نفتی شاخصی مهم به شمار می اید.

در این میان گیلان سومین استان گردشگر پذیر کشور است که به طور متوسط سالانه ۳۰ میلیون گردشگر از این استان بازدید می‌کند می تواند در رونق اقتصاد محلی وابسته به گردشگری خود کفا و موفق باشد. چند سالی است مدیران شهری در گیلان با استفاده از ظرفیت‌ها و آماده کردن زیر ساخت‌ها در سواحل، احداث واحدهای بوم‌گردی ، قطار گردشگری و ایجاد جاذبه در کالبد فضای شهری در تلاش هستند به این مهم دست پیدا کنند.

در یک مقایسه تطبیقی با توجه به ظرفیت های خدادای ، بقایای تاریخی و موقعیت جغرافیایی در میزان گردشگر پذیر بودن یک شهر می توان به این نتیجه رسید که تنها برخورداری از ظرفیت های گردشگری سبب رونق این بخش نخواهد بود بلکه مدیران شهری با برنامه ریزی درست و تعیین خط مشی های مربوط به توسعه پایدار شهری می توانند از ظرفیت ها به خوبی بهره مند شوند.

مقایسه اجمالی دو شهر گردش پذیر فومن و لاهیجان نشان می دهد مدیریت شهری چگونه می تواند با استفاده از الگوهای مدرن و درست اقتصاد یک شهر را از بحران نجات دهد.

در یک سال گذشته ۵۱۲۰۵۷۷ مسافر از گیلان بازدید کرده اند که از این امار ۳۳۳۶۵اقامت در شهرستان فومن و ۱۴۳۱۳۵بازدیدکننده و به عبارتی ۱۱%از کل گردشگران سهم این شهرستان شده است این امار به خوبی نشان می دهد فومن یک قطب اصلی گردشگری در گیلان است که می تواند اثار و برکات قابل قبولی جهت توسعه شهری و درامد زایی از ورود گردشگر به شهر خود را داشته باشد اما در واقعیت امر سال هاست که داد شهروندان از هجوم بی امان مسافرین به صدا درامده است ! انباشت بی رویه زباله، ترافیک سنگین شهری، مسدود شدن راههای اصلی شهر و حتی کمبود کالاهای مصرفی در ایام تعطیل و گردش پذیر سوغاتی است که مسافران با خود به شهر فومن می اورند در واقع مدیران شهری فومن نه تنها نتوانسته اند از این فرصت به خوبی استفاده کنند بلکه گردشگری برای این شهر به بحران تبدیل شده است .

مدیران شهری در شرقی ترین شهر گیلان به گونه ای دیگر عمل کرده اند لاهیجان شهری که تنها ۷% بازدید گردشگران استان را به خود اختصاص داده است و از منظر بناهای تاریخی و جاذبه های طبیعی به مراتب جایگاهی ضعیف تر از فومن برخوردار بوده اما به عروس گیلان شهرت دارد! مدیران شهری در این شهر با جذب سرمایه گذار و ارتقاع تأسیسات گردشگری و فضا سازی شهری توانسته اند در ماندگاری گردشگر در داخل شهر لاهیجان موفق عمل کند و رونق اقتصاد محلی شهر را با جذب گردشگر پیوند بزنند. در این مقایسه ساده می توانیم به جایگاه مهم مدیران شهری در توسعه همجانبه شهر فومن توجه داشته باشیم ! جایی که فومن قطب گردشگری گیلان محسوب می شود شهرداری این شهر در اداره جزیی ترین مسایل اعم از پرداخت حقوق پرسنل و ترمیم مسیرهای عبور و مرور در جا می زند و شهروندان نیز از گردشگری و صنعت گردشگری زباله و ترافیک و قفل شدن شهر را بخاطر می اورند اما شهری دیگر از این ظرفیت استفاده میکند و توسعه را برای شهروندان خود به ارمغان می اورد.