فناوری‌های هوش مصنوعی با فعال‌کردن تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده، خدمات خودکار برای مشتریان و بهینه‌سازی شبکه، صنعت ارتباطات را متحول کرده‌اند بنابراین بکارگیری بیش از پیش هوش مصنوعی، می‌تواند منجر به بهبود اساسی در ارتقای ارائه خدمات و رضایت مشتریان شود؛ برای مثال، تعمیرات و نگهداری پیش‌بینی‌شده توسط الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌تواند زمان خرابی و هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهد، در حالی که ربات‌های چت و دستیاران مجازی می‌توانند تعامل با مشتری را افزایش دهند و پشتیبانی ۲۴ساعته و تجربیات شخصی‌سازی‌شده ارائه دهند.

علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند فرآیندهای تصمیم‌گیری مبتنی بر داده را تسهیل کند و به سرویس‌دهنده کمک کند تا بر اساس داده‌های خرد و کلان، مقادیر معتنابهی از داده‌های مشتریان را برای شناسایی گرایش‌ها و ترجیحات در ارائه سرویس‌ها تجزیه و تحلیل کند. این قابلیت در یک چشم‌انداز رقابتی که در آن، درک نیازهای مشتری، کلید حفظ آن‌ها و رهبری بازار است، بسیار مهم است.

مدیریت استراتژیک ابتکارات برخاسته از بکارگیری هوش مصنوعی، نیازمند یک رویکرد جامع است که از یک سو با چشم‌انداز شرکت مخابرات و از سوی دیگر با اهداف اقتصادی ملی که در برنامه هفتم توسعه مشخص شده، همسو باشد. هدف این رویکرد که اکنون با حمایت‌ها و پیگیری‌های ویژه مدیرعامل شرکت مخابرات ایران و از سوی اداره کل توسعه کسب‌وکارهای نوین و نیز دبیرخانه اقتصاد دیجیتال این شرکت در دستور کار قرار گرفته، تقویت نوآوری، افزایش بهره‌وری و ترویج رشد اقتصادی پایدار است که در ادامه با ادغام هوش مصنوعی در تمامی فرایندها و همچنین با بهینه‌سازی تخصیص منابع و بهبود ارائه خدمات، به اهداف مزبور کمک کنند.

به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند به شرکت کمک کند تا فرصت‌های بازار را شناسایی کرده و پیشنهادهای خود را برای پاسخ‌گویی مؤثرتر به خواسته‌های مشتریان ساده‌سازی کند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های هوش مصنوعی می‌تواند منجر به جریان‌های درآمدی جدید مانند خدمات ارزش افزوده‌ای شود که از تحلیل‌های پیشرفته و یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند.

اکنون، چه بخواهیم و چه نخواهیم اقتصاد دیجیتال، بخشی حیاتی از راهبرد توسعه اقتصادی ایران است و همان‌طور که در برنامه هفتم توسعه نیز تأکید شده، تقویت زیرساخت‌های دیجیتالی قوی برای دستیابی به رشد پایدار، ضروری است.

در این میان، شرکت مخابرات ایران به‌عنوان اپراتور اصلی مخابرات، فرصتی منحصر به فرد برای رهبری این تحول دارد و هوش مصنوعی، می‌تواند توسعه خدمات دیجیتال مانند تجارت الکترونیک، آموزش آنلاین، حمل‌ونقل و سلامت از راه دور را که در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته‌اند، تسریع بخشد که این رویکرد با هدایت هوشمند فعالیتهای اقتصادی می‌تواند به رشد تولید ناخالص داخلی ملی در سال جهش تولید با مشارکت مردم کمک کند.

علاوه بر این، هوش مصنوعی می تواند با بهبود خدمات مبتنی بر زیرساختهای ارتباطی، از ایجاد شهرهای هوشمند در ایران حمایت کند و برای مثال، سامانه‌های مدیریت ترافیک هوشمند را می‌توان با استفاده از هوش مصنوعی برای بهینه‌سازی جریان ترافیک و کاهش ازدحام و افزایش کیفیت زندگی شهری توسعه داد که در این زمینه، ویژند “هوبان”، گامی بزرگ در تقویت این سرویس ویژه است.

در این بین، به‌رغم چشم‌انداز امیدوارکننده ادغام هوش مصنوعی، چند چالش نیز باید مورد توجه قرار گیرد؛ یکی از نگرانی‌های مهم، حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها و به‌ویژه داده‌های مشتریان است زیرا در جایی که حجم زیادی از داده‌های مشتریان برای برنامه‌های هوش مصنوعی جمع‌آوری می‌شود، اطمینان از اینکه این داده‌ها به طور مسؤولانه و ایمن مدیریت می‌شوند بسیار مهم است که در این راستا، چارچوب‌های نظارتی مبتنی بر امنیت شبکه با هدف حمایت از حقوق مشتریان و در عین حال تقویت نوآوری، نقشی اساسی دارند.

علاوه بر این، نیاز به متخصصان ماهری وجود دارد که بتوانند سامانه‌های هوش مصنوعی را توسعه داده و مدیریت کنند که در این راستا، معاونت آموزش، پژوهش و نوآوری شرکت مخابرات ایران(آپن)، طی هفته‌های اخیر، اقدام به سرمایه‌گذاری برای توسعه برنامه‌های آموزشی و افتتاح سرویس‌های نوین مبتنی بر شبکه خود کرده تا نیروی کار شرکت را به مهارت‌های لازم برای مهار مؤثر هوش مصنوعی مجهز کند.

همینطور که به‌سوی قله‌های عصر دیجیتال پیش می‌رویم باید بدانیم که استقبال از هوش مصنوعی نه‌تنها مزیتی رقابتی برای اپراتورها فراهم می‌کند بلکه توسعه اقتصادی گسترده‌تر را در سراسر کشور تسریع می‌کند. سفر به سمت یک اقتصاد دیجیتال قوی، مستلزم همکاری بین همه ذی‌نفعان این حوزه، سرمایه گذاری بیش‌از پیش در فناوری و عمل مسؤولانه در بکارگیری داده‌هاست.

تأثیر هوش مصنوعی بر توسعه اقتصاد دیجیتال در عرصه ارتباطات، به‌ویژه برای پیشتازان این عرصه و در رأس آن‌ها شرکت مخابرات ایران، تأثیری مهم و ژرف است و امید است که شرکت، با تقویت قریب‌الوقوع بکارگیری هوش مصنوعی در خدمات مخابراتی، به اهداف اقتصادی ملی که در برنامه هفتم توسعه مشخص شده، کمک کرده و نقشی حیاتی در شکل‌دادن به آینده دیجیتال ایران ایفا کند.

حامد شیخ‌پور، مدیرمسئول نشریه ارتباطات