صفیر گیلان؛برخی از پرورش دهندگان گل محمدی و«گیلده» را روستای گل و گلاب و کاشان دیگر با تولید سالانه۴ هزار لیتر گلاب معرفی می کنند زیرا این محصول خوش‌عطر و جذاب نه تنها زیبایی طبیعت استان گیلان و شهرستان را دوچندان کرده، بلکه تولید گلاب و فرآورده‌های دیگر را نیز توسعه داده است.

  اختصاصی/صفیر گیلان از شفت:ظهر یکی از روزهای آفتابی خرداد، راهی شهرستان شفت شدیم؛ دیاری که با طبیعت سرسبز و مردمان سخت‌کوشش، نمادی از تلاش و زندگی روستایی در گیلان است. سکوت شهر شفت در نخستین لحظات ورود، نشان از محرومیت و کمتر توسعه‌یافتگی این شهرستان داشت، اما با عبور از روستاهای شالده، برزوهندان، خمیران، چکوسر، تکرم و ناصران، زندگی جاری در شالیزارها و باغات گل محمدی، حال و هوای دیگری به این سفر بخشید.

در مسیر رسیدن به روستای گیلده، عطر گل‌های محمدی و صدای تلاش مردان و زنان در شالیزارها، نوای زندگی را به گوش می‌رساند. گیلده، روستایی که با باغات گل محمدی و کارگاه‌های گلاب‌گیری، به یکی از نقاط مهم تولید گلاب در استان گیلان تبدیل شده است، این روزها میزبان جشنواره گلاب‌گیری بود.

این جشنواره، که با همت دهیاری و شورای اسلامی روستا برگزار شد، علاوه بر نمایش فرآیند گلاب‌گیری، فرصتی برای فروش محصولات محلی، صنایع دستی، سفال، میوه‌های فصل و تولیدات زنان روستایی فراهم کرده بود.

البته در مسیر راه باغات گل میزبان گردشگران و میهمانان بود و در منازل به روی همه باز و در اینجا می توان رونق اقتصاد را با فروش تولیدات دستی زنان،انواع میوه های فصل روستا،صنایع دستی و به ویژه سفال  … را به چشم دید و مردم این روستا همبستگی و کم به یکدیگر را در کنار عطر گلاب به نمایش گذاشته بودند.

این محصول خوش‌عطر و جذاب نه تنها زیبایی طبیعت استان گیلان و شهرستان را دوچندان کرده، بلکه تولید گلاب و فرآورده‌های دیگر  را نیز توسعه داده است.

هشتمین جشنواره گل محمدی و گلابگیری گیلده شفت امروز اول با حضور ارسلام مقیمی فرماندار شهرستان شفت و سرهنگ نقدی فرمانده سپاه ناحیه ، بخشدار ،رواسای ادارات و گردشگران  با رائه انواع محصولات کشاورزی روستا، نان های محلی،صنایع دستی و  … با اجرای بازی بومی محلی ،لافند بازی،هنرمندی هنرمندان صدا و سیمای گیلان به مدت یک روز برگزار شد.

اقتصاد گیلان مبتنی بر دو رکن کشاورزی و گردشگری است

ارسلان مقیمی فرماندار شفت در این جشنواره با ابراز خرسندی از حضور مردم و مسافران علارغم مسافت طولانی به جشنواره گفت: این استقبال نشان دهنده اعتماد مردم به تولیدات روستایی و محلی است.

وی ارسلان مقیمی، فرماندار شفت، در این جشنواره با اشاره به اهمیت تولیدات محلی، اظهار کرد: اقتصاد گیلان مبتنی بر ۲ رکن اساسی کشاورزی و گردشگری است و جشنواره‌هایی مانند گلاب‌گیری گیلده، نقطه تلفیقی این دو حوزه محسوب می‌شوند.

مقیمی تصریح کرد:بر اساس آمار موجود، سالانه حدود ۴ هزار لیتر گلاب در این شهرستان تولید می‌شود، این میزان از فرآوری گل محمدی، عمدتاً در فصل بهار و با بهره‌گیری از روش‌های سنتی و محلی انجام می‌گیرد که علاوه بر حفظ اصالت فرهنگی، نقش مهمی در جذب گردشگر نیز ایفا می‌کند.

وی افزود؛در سال‌های اخیر، گلاب‌گیری در روستای گیلده شفت به‌عنوان یک میراث معنوی ثبت ملی شده است؛ اقدامی که زمینه‌ساز توجه بیشتر به این آئین محلی و ترویج آن در سطح استان و کشور شده است.

مقیمی  با بیان اینکه ما هر برنامه ریزی که برای توسعه استان و یا شهرستان داشته باشیم باید مبتنی بر کشاورزی و گردشگری باشد و استمرار این موضوع را می توان در جشنواره بومی و محلی دنبال کرد.

وی با اشاره به سطح زیرکشت ۲۰ هکتار گل محمدی در شفت و وجود ۲۰ کارگاه گلاب‌گیری در این شهرستان افزود: شفت مقام نخست گلاب‌گیری در استان گیلان را دارد و با برنامه‌ریزی و حمایت از باغداران و فعالان این حوزه، می‌توانیم تولید و اشتغال را در این شهرستان ارتقا دهیم.

فرماندار شفت با اعلام اینکه شهرستان شفت با بیش از ۲۰ کارگاه فعال و سطح زیر کشت ۲۰ هکتاری، رتبه نخست گلاب‌گیری در استان گیلان را داراست، تأکید کرد: تمامی ظرفیت‌های حمایتی و تسهیلاتی شهرستان در دوره مدیریتی بنده، به سمت توسعه کشاورزی، گردشگری و صنایع تبدیلی از جمله گلاب‌گیری هدایت خواهد شد.

مقیمی تاکید کرد؛ یقینا” با برنامه ریزی و استمرار این موضوع گل و گلابگیری می توانیم صاحب ارتقا تولید در سطح شهرستان و ستان باشیم.

وی در خصوص سوال حمایت از باغداران گل محمدی و فعالان حوزه گلابگیری تاکید کرد:این اطمینان خاطر را به شما و خوانندگان فضای رسانه ای شما می دهم که تمام اعتبارات و تسهیلات شهرستان در دوره حضورم در این شهرستان به طر ف سمت کشاورزی و گردشگری ،بوم گردی وصنایع تبدیلی و تکمیلی مثل بحث گلابگیری سوق داده خواهد شد  .

فرماندار شفت از تمامی آنان که این جشنواره را در قاب مردمی برگزار نمودند تقدیر کرد و گفت:امروز بسیار خرسندم که در میان سیلی از جمعیت مشتاق به گل و گلاب گیلده حضور دارم و این یعنی باران عطر گل و گلاب بر سر اقتصاد روستاست.

تبدیل روستای گیلده به مقصد گردشگری با چشم‌انداز توسعه گل و گلاب

میلاد بینایی دهیار روستای گیلده  با اشاره به اینکه گل و گلاب گیلده توانسته در طی این سالها پای مسافران و گردشگران را به این روستا باز کند گفت:علاقمندان زیادی در این فصل از سال به روستای گیلده  سفر می کنند و از نزدیک در کارگاههای گلابگیری گلاب خریداری می شود و در کنار گلابگیری ما رونق فروش محصولات کشاورزی و صنایع دستی را نیز داریم.

وی تصریح کرد؛ با کمک باغدران سال به سال در راستای ارتقای این محصول و تولید گام بر می داریم و با برگزاری جشنواره در صدد رونق صنعت گل و گلاب هستیم.

بینایی با بیان اینکه اولین جشنواره در سال ۱۳۸۹ برگزار شد و با  همکاری مردم روستا و مسئولان ما توانستیم هشتمین جشنواره را امروز داشته باشی زیرا در زمان کرونا مانتوانستیم جشنواره را برگزار کنیم.

بینایی با اشاره به اینکه در سال ۸۹ گلابگیری با یک دیگ در روستا آغاز شد گفت: امروز بیش از نیمی از منازل این روستا مجهز به دستگاههای روز گلابگیری و ما امروز ۱۰ کارگاهای گلابگیری را داریم و درآن روز ما ۱۰۰۰ متر باغ گل محمدی داشتیم که امروز باغات گل محمدی ما از ۱۰ هزار متر گذشت.

دهیار گیلده شفت با  تاکید بر اینکه جشنواره که ما در طی سالهای اخیر برگزار کردیم افزایش اشتغال  و توانمندی  روستائیان را داشتیم و این کسب درآمد باعث شده تا امروز ما از روستاهای اطراف شاهد پرورش گل محمدی و آوردن گلها به این روستا برای استحصال هستیم.

بینایی با بیان اینکه تمام تلاش خود را در حمایت ازگل کاران روستایم تا امروز داشتم تا  بتوانم برای دریافت تسهیلات از فرمانداری و بخشداری و … کمک کنیم تا بتوانیم باعث گسترش گل کاری تا روستای جیرده هم باشیم .

وی از برپایی ۴۰غرفه در جشنواره امروز خبر داد و گفت: این جشنواره با محوریت گلابگیری است ولی ما انواع محصولات کشاورزی و صنایع دستی وخراطی و  تولیدات زنان روستا و دیگر محصولات این روستا و انواع شیرینی و نان محلی نیز بودیم.

 

 

«مرتضی محمدی» تولیدکننده گل محمدی و فعالفرهنگی در حوزه گلاب‌گیری، در گفتگو با این رسانه اظهار کرد: اولین بار به‌عنوان دهیار گیلده، با توجه به وجود گل محمدی در روستا، تصمیم به راه‌اندازی کارگاه گلاب‌گیری گرفتم. هدفم این بود که این صنعت را احیا کرده و به عنوان یک فرصت اقتصادی برای جوانان روستا معرفی کنم.

وی افزود: در ابتدا، سطح زیر کشت گل محمدی در دهستان گیلده حدود دو هکتار بود، اما با گذشت زمان و با تلاش‌های مستمر، این میزان به ۱۵ هکتار افزایش یافته است. در گذشته، روزانه حدود ۵۰ لیتر گلاب تولید می‌شد، اما اکنون تنها در کارگاه شخصی‌ام، روزانه ۷ تا ۸ تُن گلاب تولید می‌کنیم.

محمدی با اشاره به توسعه سبد تولیدی خود، گفت: امروز علاوه بر گلاب، عرقیات گیاهی و داروهای گیاهی نیز تولید می‌کنیم. این تنوع محصولات، علاوه بر افزایش درآمد، موجب جذب مشتریان بیشتری شده است.

وی همچنین از ورود به بازارهای جدید خبر داد و افزود: با تشکیل شرکت تعاونی گلاب‌گیران، توانسته‌ایم محصولات خود را به بازارهای داخلی و خارجی معرفی کنیم و در حال توسعه بازارهای صادراتی هستیم.

محمدی  با ابراز خرسندی از برگزاری جشنواره گلاب گیری در روستای گیلده برای هشتمین بار که اتفاق میمون و مبارک است و حاصل مجموعه زحمات دهه قبل ماست که ثمره آن تلاشها را امروز می بینیم و به گیلانی بودن خود افتخار می کنم که مردم ما زحمت کشند و همه پای کارند و مسئولان هم در این راه به ما کمک کردند.

 

جواد یوسفی یکی دیگر از تولید کنندگان گلاب ناب گیلده در کنارمحصولات عرضه شده کارگاه خود گفت: من اهل همین روستا هستم و از سال ۸۹ شروع  به کار تولید گل محمدی و گلابگیری نمودم  که حدودا” در سال بیش از یک تن تا یک تن و پانصد  از باغ خودمان برداشت گل محمدی داریم و بیش از ۲ تن گل از باغداران خریداری می کنیم.

یوسفی از تولید  و استحصال  نزدیک به ۴ تن گلاب  در کارگاه خود با همکاری خانواده خبر داد و گفت:تمام تلاش خود را داشتیم تا در گیلده شفت کاشت باغات گل محمدی و کارگاهای گلابگیری  را توسعه دهیم.

یوسفی از افزایش باغات گل محمدی در این شهرستان خبر داد و گفت:امروز کشاورزان روستای گیلده و اطراف تلاش کردند تا زمینهایی که بلااستفاده بوده را با کاشت گل محمدی به یک منبع درآمد و کمک خرج برای خانواده تبدیل کنند.

این جوان کارآفرین از روستای گیلده شفت با اشاره به اینکه حمایت ها امروز در راستای افزایش تولید گل محمدی در شهرستان  چشم گیر نبوده و تسهیلات هم تا امروز بسیار کم بوده و من تا امروز هیچ تسهیلاتی از جهاد کشاورزی دریافت نکردم خواستار شد تا دولت مردان از جوانان روستا در راستای کاهش مهاجرت به شهرهای دیگر کمک کنند زیرا گیلده و شفت پتانسیل لازم را برای اشتغال و تولید و غنی شدن اقتصاد دارد.

یوسفی تصریح کرد: در نشستی که با مسئولان داشتیم قول دادند که امسال به ما تسهیلات با سود کم بهره بپردازند تا با در اختیار گذاشتن کشاورزان شاهد رونق گل و گلاب باشیم.

«محمد زارع»، عضو شورای اسلامی روستای گیلده، با اشاره به اینکه از سال ۱۳۸۹، با برگزاری جشنواره‌های گلاب‌گیری، تلاش کردیم تا این صنعت را در روستا احیا و توسعه دهیم.

وی افزود: در این مدت، توانستیم با همکاری اهالی و مسئولان، زیرساخت‌های لازم برای برگزاری جشنواره‌ها را فراهم کنیم و به معرفی این صنعت به گردشگران بپردازیم.

زارع با اشاره به برگزاری هشت دوره جشنواره گلاب‌گیری در این مدت، گفت: این جشنواره‌ها علاوه بر معرفی صنعت گلاب‌گیری، موجب توسعه زیرساخت‌های عمرانی در روستا شده است.

وی مقاوم بودن گل محمدی در شرایط آب و هوایی و کم آب خواه بودن را از مزایای این گل برشمرد و گفت: گل محمدی در این منطقه به دلیل شرایط آب و هوایی از اسانس و عطر بالایی برخوردار است.

زارع با اشاره به اینکه مدت زمان به ثمر نشستن این محصول کوتاه بوده و درآمدزایی مناسبی برای کشاورزان دارد، اضافه کرد: همین عوامل سبب شده توسعه کشت گل محمدی در سطح باغات غیر مثمر با جدیت دنبال و فرصت‌های متعدد شغلی در این بخش ایجاد شود.

یکی دیگر از بانوان که انواع عرقیات و گلاب را در این جشنواره عرضه کرده بود در گفتگو با این رسانه گفت:حدود ۷ سال است که کار گلابگیری را شروع کردم و من در ابتدا باغ گل نداشتم و از مردم خرید می کردم و بعد ها  تونستم برای خودم باغ گلی ایجاد کنم و امروز ۱۰۰ بوته گل دارم  .

وی افزود؛ من با گلهای باغ خودم و گلهایی که خریداری می کنم توانستم حدود ۸۰۰ تا ۱۰۰۰لیتر گلاب تولید کنم تا  بتوانم  سالانه هم برای مصرف و هم کمک خرج خانواده باشیم.

 

کشاورزی دیگیری از روستای گیلده در حاشیه جشنواره در بین بوته های باغ گل به ما گفت:باغ را حدود ۱۰ سال است که نگهداری می کنم و ۵۰۰ بوته گل دارم و با خریدگل از همسایه ها سالنه ۱و نیم تا ۲ تن گلاب می گیرم و این کار بیشتر روی علاقه و عشق به گل محمدی است

ایزدی با اشاره به اینکه گیلده کاشان دیگر است اظهار کرد:ما علاوه بر گلاب انواع عرقیات را هم می گیریم مثل عرق یونجه،  کاسنی ، حل  و نعنا و …و استقبال هم  خوب است

وی به ظریف بودن گل محمدی اشاره کرد و گفت: برداشت گل هم مهم است زیرا ما برداشت را از صبح شروع می کنیم و گل هم باید گلها تازه باشند تا معطر باشند.

بانوی دیگر از در این جشنواره گفت:من توانستم یک کارگاه را در شهرستان شفت راه اندازی کنم و با خرید گل از باغداران این کار را در راستای حمایت از بانوان راه اندازی کنم و امروز نیز توانستم با دریافت وام تولید را بیشتر کنم

کشاورزی اهل روستای شفت که در این جشنواره محصولات خود را عرضه کرده بود گفت:از قدیم در روستاهای گیلده و دیگر روستاها زنان روستا به سبک سنتی از گلهای حیاط منزل گلابگیری می کردند که این بعدها به فراموشی سپرده شد.

وی افزود: تلاش کردم با احیای باغات گل محمدی  بتوانم سالانه بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ لیتر گلاب تولید کنم که این در راستای کمک به اقتصاد خانواده برایمان بسیار ارزشمند است و امیدواریم با رونق این صنعت بتوانیم مهاجرت از روستا به شهر را کاهش دهیم.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان  با حضور در این روستا و بازدید از باغات گل‌محمدی و گلاب گفت: سطح زیرکشت گیاهان دارویی در استان شامل گل‌گاوزبان، زعفران و گل محمدی افزون بر هزار و ۲۲۰ هکتار است.

حمید منشی‌زاده با بیان اینکه گیاهان دارویی در شهرستان‌های آستارا، تالش، شفت، رودسر، سیاهکل، املش و رودبار تولید می‌شود، اظهار کرد: تولید گیاهان دارویی در استان افزون بر ۱۰ هزار و ۴۱۰ تن است.

وی بیان کرد: سطح زیرکشت گل‌محمدی در گیلان ۱۳۰ هکتارست و حدود ۳۹۰ بهره‌بردار گل محمدی در استان فعالیت دارند و شهرستان شفت با ۴۰ هکتار بیشترین سطح زیرکشت گل محمدی در استان را به خود اختصاص داده‌است.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به ضرورت توجه به فرآوری و صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی در گیلان اظهار کرد: بسیاری از محصولات استان به صورت خام فروشی عرضه می‌شودکه با پیش‌بینی تسهیلات، برای توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری اقدام می‌شود.

گل و گلاب محمدی در شفت

برداشت گل‌محمدی از اواخر اردیبهشت در گیلان آغاز و تا بیستم خردادماه ادامه دارد؛ محصول عمده گل‌محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک است که از آن‌ها در صنایع دارویی، عطرسازی، فرآورده‌های بهداشتی، آرایشی و صنایع غذایی استفاده می‌شود؛ مصارف دارویی آن بیشتر در درمان دردهای روماتیسمی، قلبی، تقویت اعصاب و معده و رفع بعضی از سردردها بوده و در تهیه شربت مربا و در صنایع شیرینی‌سازی و تهیه بستنی نیز استفاده می‌شود. گل سرخ (نام علمی: Rosa damascena) نام نوعی گل رز است که از برخی نمونه‌های آن گلاب می‌گیرند؛ این گونه از رز مقاومت بالایی در مقابل کم‌آبی دارد و در شهرهای بزرگ به خوبی رشد می‌کند؛ گل محمدی طیف رنگی از صورتی روشن و متوسط تا سرخ روشن دارد.

و گیلان نیز با سطح زیرکشت ۱۳۰ هکتار و حدود ۳۹۰ بهره‌بردار جشنواره گل خوش عطر و گلابگیری را در دهستان جیرده روستای گیلده شهرستان شفت  با حضور و استقبال بی نظیر جشن گرفت که البته با رونق  گل محمدی و گلابگیری امروز  به همت دهیار جوان روستا و اعضای پر تلاش شورا مردم روستای گیلده سه برنامه بزرگ را برا رونق فروش محصولات  گل و گلاب و … با برگزاری روز پاسداشت گل محمدی در گیلده و جشنواره گلابگیری و جشن شکرانه برداشت برگزار می کنند.

 

و در پایان بعد  اولین حضور در سال ۹۰ در این روستا تا به امروز پیشرفت تولید در این روستا و رونق اقتصاد روستایی با چند بوته گل محمدی  این شعر را برایمان تداعی کرد:رازی ست از خدا….آنجا که عطر گل نوای حضورش را در گوش جان می خواند ،و رنگ رز سفید در هر گوشه ای از گیلده با عطر دل‌انگیز گلاب و گل محمدی استشمام می‌شود شما هم دلت می خواهد بارانی از گلاب حاصل دست مردمان این روستا بر سرت ببارد.

 

  • نویسنده : زلیخا صفری راسته کناری