به گزارش صفیر گیلان، در این نشست دکتر حسن افراخته گفت: مطالعه وضعیت اقتصادی روستاهای کل کشور و به ویژه گیلان نشان دهنده یکسری ویژگی های مشترک است.

وی با بیان اینکه شیوه سنتی تولید در روستاها مسلط است، افزود: این شیوه تولید بهره وری پایین و رنج و مشقت فراوان دارد، محیط زیست را تخریب می کند و خدمات شایسته و بایسته نمی گیرد. لذا ما شاهد یک فعالیت صنعتی مدرن نیستیم که موجب بیکاری قشر جوان، جمعیت گریزی از روستاها به شهرهای بزرگ تر و جایگزینی جمعیت مسن در پیراشهرها می شود.

رئیس انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی ایران، با اشاره به توجه ویژه نظام اسلامی به روستاها بعد از پیروزی انقلاب تا سال ۱۳۶۷، عنوان کرد: بعد از انقلاب ۱۱ برابر رژیم پهلوی برای روستاها هزینه شد و جهاد سازندگی با جان و دل در روستاها خدمت کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه، کتاب «بررسی راه های افزایش درآمد روستاییان استان گیلان» را مفید دانست و گفت: علی رغم همه تلاش های صورت گرفته، به اهداف مورد انتظار نرسیده ایم لذا ماده ۲۷ قانون برنامه ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران، دولت را موظف کرده که ظرفیت های طبیعی، اجتماعی و اقتصادی موجود در روستاها را شناسایی کند و بستر لازم را فراهم آورد تا از این ظرفیت ها برای ایجاد اشتغال پایدار بهره برداری شود.

وی اضافه کرد: ممکن است در استان گیلان مشاوران با تکیه بر مطالعه مرفولوژی، اقلیم، منابع آب، خاک و نیروی کار به این نتیجه برسند که مرکبات، چای، برنج، بادام زمینی، کیوی، نوغانداری، دامداری، آبزی پروری، پرورش اردک، کشت گیاهان دارویی و گردشگری باید توسعه یابد و صنایع دستی و صنایه روستایی احیا شود.

افراخته، با بیان اینکه سال ۱۳۵۵ در ایران ۳۰ هزار هکتار چای کشت می شد، اما اکنون این میزان به ۱۹ هزار هکتار کاهش پیدا کرده است، ادامه داد: این در حالی است که ۷۰ درصد چای مصرفی ایران از خارج می آید.

رئیس انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، با اشاره به کاهش ۲۵ درصدی سطح کشت برنج، از بین رفتن باغات توت به منظور پرورش کرم ابریشم و قرار گرفتن دامداری سنتی در سراشیبی، خاطرنشان کرد: مبنای نظری محکم، سازه های ذهنی، تضمین حقوق مالکیت و نظام قاعده گذاری و پاداش دهی از جمله عوامل اثرگذار بر محورهای توسعه است.

وی فقر را به چهار دسته فقر منابع، فقر قدرت، فقر فرصت و فقر امنیت تقسیم کرد و متذکر شد: برنامه ششم دولت را موظف کرده در راستای یافته های پژوهشگران امکانات مالی در اختیار بگذارد که فقط فقر منابع را حل می کند، اما فقر منابع یک فقر فیزیکی بوده و سه فقر دیگر فقر فزاینده محسوب می شوند و تا فقر فزاینده درست نشود، رفع فقر منابع کارگر نیست.

افراخته، اقتصاد را به مثابه نظام حیات جمعی دانست و افزود: اگر کسی نتواند به آموزش با کیفیت دسترسی پیدا کند، یعنی فقر امنیت دارد، اگر کسی نتواند در جایگاهی قرار گیرد که استعداد خودش را شکوفا کند، یعنی فقر فرصت دارد و اگر کسی تریبون نداشته باشد و صدایش شنیده نشود، فقر قدرت دارد.

مدرس دانشگاه، با بیان اینکه سازه های ذهنی به نظام تصمیم گیری خط مشیء چگونگی تخصیص منابع در امور مختلف را می دهد، اظهار کرد: سوداگران، نظریه پردازان نولیبرال و دولت متکی به نفت نظام تصمیم گیری ما را برای تخصیص منابع به اشتباه می اندازند و لذا توان تاب آوری را کاهش می دهد.

وی با تاکید بر لزوم کاهش هزینه های حسابداری معاملات و هزینه های بوروکراسی معاملات جهت تضمین حقوق مالکیت، گفت: براساس نظام قاعده گذاری و پاداش دهی، توان رقابت فعالیت های تولیدی هیچوقت بالا نیست. در واقع تولید قابلیت رقابت با فعالیت های سوداگری را ندارد، زیرا تولید با نااطمینانی طبیعی و اجتماعی مواجه است.

رئیس انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، سرمایه خارجی را زمانی مفید دانست که راه های رانت و دلالی بسته شود و عنوان کرد: نباید تجارت پول سودآور و مبارزه با فساد انفعالی باشد.

افراخته، با اشاره به فعالیت ۳۰ بانک در کشور، تاکید کرد: در ۱۵ سال اخیر سالانه ۴۵ میلیارد دلار کالا وارد ایران شده که ۳۰ میلیارد دلار آن در داخل کشور تولید می شود. در عهدنامه ترکمن چای از ایران خواستند گمرک واردات کالا را کاهش دهد.

وی با اشاره به جایگاه «حمایت از مصرف کننده» در ایران، یادآور شد: آموزش، نهادهای حمایتی و هزینه شکایت سه ضلع حمایت از مصرف کننده را تشکیل می دهد. در واقع باید به مردم آموزش دهیم که تکلیف خودشان را بشناسند، نهادهای حمایتی حامی باشند و مشکل را با جریمه حل نکنند و قاطع، سریع، بی طرف و ارزان به شکایات رسیدگی شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه، با بیان اینکه دانش آشکار سهم ۱۰ درصدی و دانش ضمنی سهم ۹۰ درصدی در ذخیره دانایی و فناوری دارد، اظهار کرد: فناوری چهار رکن «هماهنگی سازمانی»، «سرمایه اجتماعی»، «اطلاعات» و «ماشین آلات» دارد، اما اگر سرمایه اجتماعی فرو بریزد، ساختن آن محال است.

وی کلیه تولیدات را در مواجهه با ناملایمات طبیعی دانست و خاطرنشان کرد: پیله بهترین کشت مکمل برای کشاورزان بود، زیرا محصول سال گذشته تمام شده و محصول سال جدید هنوز نرسیده بود، اما واردات کمد پیله را شکست.

افراخته، با تاکید بر اینکه گردشگری باید پشتوانه تولیدی داشته باشد؛ در غیر این صورت شلوغی و آلودگی در پی دارد، عنوان کرد: تولید مدرن و دولت توسعه گرا راهکار رفع مشکلات اقتصادی موجود است. اشتغال در سطح خرد اگرچه در تخفیف فقر اثرگذار است، اما بعید است که در سطح توسعه تاثیر قاطع داشته باشد.

مشکلات کشور بدون تفکر و توجه به توسعه حل نخواهد شد

در پایان این جلسه نیز رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان در سخنانی ضمن تشکر از سخنران جلسه گفت:  آشنایی با چهره‌های علمی و فرهنگی گیلانی که در سایر نقاط کشور فعالیت دارند یکی از سیاست‌های این سازمان در برگزاری سلسله نشست‌های توسعه است. پیش از این در خدمت چهر‌هایی همچون دکتر بانویی، دکتر رمضانی خورشید‌دوست بو‌ده‌ایم و امروز هم در خدمت دکتر افراخته هستیم.

کیوان محمّدی بر فراگیر شدن توسعه تأکید کرد و ادامه داد: تا توسعه فراگیر و مردمی نشود  اتفاق چشم‌گیری رخ نخواهد گرفت. لذا علاقه‌مندیم مباحث توسعه ابتداً در بین کارشناسان سازمان‌های مختلف شکل بگیرد تا به وفاق نسبی برسیم.

وی با بیان اینکه در باب توسعه همواره انتقاداتی بوده است افزود: مشکلات کشور بدون تفکر و توجه به توسعه حل نخواهد شد و دور خود چرخیدن است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری و دولت دکتر روحانی مبنی  توجه جدی بر مسئله آمایش سرزمین گفت: سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها به عنوان مسئول توسعه مکلف به انجام مسئله آمایش هستند.

وی تأکید کرد: تا زمانی که تکلیف آمایش ملّی و منطقه‌ای روشن نشود توسعه‌ای رخ نخواهد داد.

محمّدی گفت: همواره در پی آن هستیم مردم بیشترین رفاه را داشته باشند که برای فراهم نمودن آن باید از عقل و تدبیر استفاده کرد.

وی ارائه و بیان دیدگاه‌های مختلف را از محاسن برگزاری سلسله نشست‌های توسعه برشمرد و خاطرنشان کرد: امیدواریم در دراز مدت منجر به نتیجه شود تا همه در کنار هم دیگر ایرانی آبادتر و با رفاه بیشتر فراهم کنیم.