صفیر گیلان؛جاده ملاسرا-شفت-زنجان، طرحی ملی با ۱۸ سال تاخیر و پیشرفتی لاکپشتی، به نماد سوءمدیریت و چالش های زیرساختی تبدیل شده است.

جاده شفت طارم

راه راست شفت تا ملاسرا و دیوار بلند راه و شهرسازی

فاز نخست این طرح راهسازی از ملاسرای شفت (دهستانی متصل به شهرستان رشت) آغاز می شود و پس از ۱۳ کیلومتر به شهر شفت می رسد. این مسیر تا مرکز شهرستان از ۶ روستا گذر می کند و در میانه راه نیز با محور ترانزیتی سراوان–شفت–فومن تلاقی می یابد.
این طرح عمرانی، جاده ای ۴ خطه است که پس از تکمیل، عبور خودروها را در دو مسیر مجزا و ۴ خطه تسهیل خواهد کرد.
روند اجرایی فاز نخست این پروژه از سال ۱۳۹۰ آغاز شده است، اما پس از ۱۴ سال، تنها ۴ کیلومتر از آن به بهره برداری رسیده است.

اگر سرعت پیشرفت پروژه با همین شتابِ لاکپشتی ادامه یابد، تکمیل ۹ کیلومتر باقیمانده به ۳۲ سال زمان نیاز خواهد داشت! این یعنی هزینه تکمیل ۱۳ کیلومتر جاده در این منطقه، معادل ۴۶ سال انتظار است!

هرچند بسیاری از پروژه های عمرانی در کشور روندی لاکپشتی را طی می کنند، اما اگر یک لاکپشت هم از ملاسرا به سمت شفت حرکت کند، تنها پس از ۶۵ ساعت(کمتر از ۳ شبانه روز) می تواند خود را به این شهر شفت برساند! به نظر می رسد این لاکپشت نگونبخت در میانه راه به مانع  سوءمدیریت در اداره کل راه و شهرسازی گیلان برخورد کرده است.

فاز دوم؛ رویای دست نیافتنی

فاز دوم طرح در محدوده استان گیلان از شهر شفت آغاز و در مسیر شهر احمدسرگوراب و مرکز دهستان نصیرمحله به سمت روستای شالما ادامه می یابد و پس از گذر از ارتفاعات سیاهمزگی شفت، به محدوده استان زنجان و شهرستان طارم  می ر سد .

محل اتصال استان گیلان و زنجان
محل اتصال استان گیلان و زنجان

سختگذر بودن مسیر کوهستانی شفت تا زنجان و چالش های زیست محیطی و نوع عملکرد دستگاه های اجرایی در فاز نخست، سبب شده است اجرای فاز دوم بیشتر شبیه به یک رویای دست نیافتنی باشد تا یک طرح عمرانی؛ هرچند برخی کارشناسان عقیده دارند با بهره گیری از فناوری های نوین مهندسی راهسازی می توان برای این پروژه پیوست زیست محیطی تدوین کرد.

پل ناکارآمد، نماد بی توجهی به موازین قانونی

محل اتصال طرح مذکور به جاده رشت-شفت-فومن در نزدیکی مقر پلیس راه در مرکز دهستان ملاسرا، با یک پل بتنی محقق خواهد شد، اما روند ساخت پل به موضوعی بحث برانگیز تبدیل شده است. هرچند پایه و عرشه های این پل سالهاست ساخته شده است، اما عدم تملیک زمین در یک سوی پل و آماده نشدن شیب راه و خاکریزی در سوی دیگر آن، سبب شده این پل نیمه کاره  به سوهان روح رهگذران تبدیل شود. پلی که پس از سال ها ساخت آن هنوز تکمیل نشده است و از سوی دیگر زمزمه هایی مبنی بر تخریب و تبدیل آن به میدان نیز شنیده می شود .!

بدیهی است  هر انسان عاقلی برای اجرای هر طرح عمرانی ابتدا مشکلات حقوقی و تملیکی ساختگاه را رفع و بعد مراحل اجرایی را آغاز می کند، اما مسوولین راه و شهرسازی با اتخاذ رویه ای دیگر، زیان افزایش قیمت خانه و ملک در ۲۰ سال اخیر را از جیب مردم می پردازد .

 حسرت توسعه متوازن و تداوم حوادث جاده ای

شهرستان شفت با وجود ظرفیت های اقتصادی فراوان و مغفول مانده، به دلیل ضعف زیرساخت ها نتوانسته است از مزایای نزدیکی به شبکه ریلی کشور بهره کافی را ببرد.

شهرک صنعتی شفت که می توانست با دسترسی سریع به این شبکه ریلی، به قطب صادرات محصولات به کشورهای همسایه تبدیل شود، اکنون به دلیل نقصان ارتباط جاده ای و زیرساختی، در جذب سرمایه گذاران با مشکل جدی مواجه است. این موضوع، اشتغالزایی و رونق اقتصادی را در منطقه به تعویق انداخته است.
عدم تکمیل هرچه سریعتر فاز نخست پروژه نیز سبب شده است حوادث جاده ای و رانندگی، جان و مال مردم را تهدید کند.

عرض کم راه و عدم اصلاح اصولی مسیر، آمار تصادفات مرگبار در محور شفت-ملاسرا را افزایش داده و سالانه جان ده ها نفر را می گیرد و  صدها نفر را نیز مجروح و روانه بیمارستان ها می شوند  ، اما این قصه پُردرد همچنان ادامه دارد.

فرصتی به نام علی باقری

علی باقری،  معاون کنونی  سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان تجربه فعالیت در استان زنجان را در کارنامه کاری خود دارد . وی از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۳۹۷ به مدت ۴سال و نیم فرماندار طارم بود .

علی باقری معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان

شهرستان طارم در استان زنجان، واقع در شمال غرب ایران، با طبیعتی کوهستانی و دره های سرسبز شناخته می شود. این منطقه به دلیل قرارگیری در دامنه های رشته کوه البرز و نزدیکی به رودخانه قزل اوزن، از آب وهوای معتدل و خاک حاصلخیز بهره می برد. طارم به عنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران، به ویژه در تولید گردو، انگور، زیتون و برنج و…  شهرت دارد. مرکز این شهرستان، شهر آب بر و جمعیتی حدود ۴۵٬۰۰۰ نفر دارد .

باقری در زمان سکان داری فرمانداری طارم پیگیری های مستمری را در خصوص اتصال زنجان به گیلان انجام داد و سفرهایی را نیز با همراهی نماینده وقت مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی به شهرستان شفت داشت .

 

باقری در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ نیز در نشستی که با حضور مسوولین ارشد و مدیران کل گیلان و زنجان در استانداری گیلان برگزار شد نقشی موثر داشت . وی معتقد بود مسیرهای ییلاقی تا زمان تعیین تکلیف نهایی مسیر جاده شفت-زنجان می تواند ارتباط شهرستان  های طارم و شفت  را محقق کند و این مهم می تواند با مساعدت مسوولین و همراهی مردم منطقه  اجرایی شود . ایده ای که پس از گذشت بیش از ۸ سال روی زمین ماند و اجرایی نشد .

به نظر می رسد حالا با وجود باقری در گیلان و شناخت مضاعف وی از شهرستان طارم و استان زنجان می توان به اجرای این ایده بسیار خوش بین بود اما لازمه این کار پیگیری مسوولین ارشد شهرستان شفت و طارم است . حال باید منتظر ماند و دید  آیا مسوولین شهرستان شفت از فرصت حضور باقری در استانداری گیلان بهره کافی را خواهند برد و یا به طرح های زیبای روی کاغذ و سخنرانی های بی ثمر  بسنده خواهند کرد .