یادداشت/صفیر گیلان،زلیخا صفری؛۱۷ مرداد؛ روز خبرنگار نام نهاده شده ،روز خبرنگار در هفدهم مرداد ماه سال ۱۳۷۷، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد ماه هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.

خبرنگار

حرفه خبرنگارى

خبرنگار کسى است که با اتکاء به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذرانیدن دوره آموزش تخصصى و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعى که این حرفه بر عهده او مى‌گذارد، وظیف کسب، تهیه، جمع‌آورى و تنظیم ‘اخبار’ و انتقال آنها را از طریق وسایل ارتباط جمعى (مطبوعات، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری) به مخاطبان بر عهده دارد.

پیش از آنکه فردى حرفه روزنامه‌نگارى را انتخاب کند، لازم است ویژگى‌هاى حرفه خبرنگارى و روزنامه‌نگارى را بشناسد تا از روى آگاهى به آن روى آورد. در سال ۱۹۷۸ از سوى سازمان یونسکو (سازمان آموزشی، علمى و فرهنگى ملل متحد)، اعلامیه‌اى راجع به نقش رسانه‌هاى جمعى در تقویت صلح جهانى و تفاهم بین‌المللى به تصویب رسید. در این اعلامیه ، لزوم تربیت اخلاقى و اجتماعى روزنامه‌نگاران ارائه شد.

در این مجموعه، آزادى مبادله اخبار و اطلاعات، یک حق اساسى تلقى شده و دستورالعمل‌هاى اخلاقى براى کلیه کسانى که در جمع‌آورى و کسب و نشر و تفسیر اخبار و اطلاعات شرکت دارند، وضع شده است. در این اعلامیه، ضمن تأکید بر منشور جهانى ۱۹۴۸ سازمان ملل متحد، تصریح شده است که براساس این قوانین، خبرنگاران مطبوعات باید منتهاى درجه، کوشش کنند تا اخبار و اطلاعاتى که در اختیار عموم مى‌گذارند صحیح، دقیق و معتبر باشد. خبرنگاران و سردبیران باید در صحت اخبارى که به‌دست مى‌آورند تحقیق و تعمق کنند. خبرنگاران نباید حقیقتى را تعمداً تحریف یا مخدوش کنند و همچنین هیچ نوع مطلبى را نباید از نظر مردم مکتوم نگه دارند.

اصول اخلاقى حرفه روزنامه‌نگارى مقرر مى‌دارد که روزنامه‌نگاران در هر مرحله و مقامى که باشند باید به خیر و مصلحت جامعه ایمان کامل داشته باشند. کوشش براى تأمین منافع شخصى و کوشش براى پیش بردن مقاصد خصوصى که با مصلحت جامعه سازگار نباشد، خلاف اصول و آئین‌ اخلاقى روزنامه‌نگارى است. تخطئه مردم و تهمت و افتراء به اشخاص از جمله جرائم بزرگ حرفه روزنامه‌نگارى است. براساس قطعنامه‌هاى سازمان ملل متحد، سرقت ادبى و انتساب اخبار و عقاید و تألیفات دیگران به‌خود نیز جرم مطبوعاتى محسوب مى‌شود. حسن نیت به جامعه اساس و پایه روزنامه‌نگارى مطلوب است.

اما  نقش قلم خبرنگار…!!!

قلمی که از خشیت الهی برخوردار نباشد نمی‌تواند رسالت الهی خود را که همان بیان حقایق در جامعه ‏است را انتقال دهد. خیلی از حقایقی که در جوامع مختلف جهانی مورد تاخت‌وتاز قرار می‌گیرد عدم پای بندی به ‏اخلاق رسانه‌ای است‎.‎ اخلاق رسانه‌ای خود می‌تواند متشکل از اعتماد و اعتماد سازی در جامعه بین مخاطبین خود باشد‎ .

شاید اولین رسالت یا نقش رسانه ها در جامعه، بازسازی فرهنگی و سمت و سو دادن مردم به سوی فرهنگ غنی است. مردم یک جامعه، مخصوصاً جوانان، زمان زیادی را صرف مطبوعات و رسانه ها می کنند و اکثر افکار و معلومات خود را از این طریق اخذ می نمایند؛ رسانه ها می توانند با رهنمون ساختن جوانان به راه درست، فرهنگ یک کشور را ناب و غنی سازند.

دومین نقشی که برای مطبوعات می توان تصور کرد، نقش سیاسی مطبوعات است. چیزی که روشن است این است که حکومت ها و جریان های سیاسی برای نشر افکار و عقاید سیاسی خویش از مطبوعات مدد می گیرند، به عبارت دیگر حکومت ها و جریان های سیاسی می کوشند تا از سویی برای نشر افکار و اشاعه آن به جامعه و از سوی دیگر برای فشار بر نیروهای سیاسی مخالف، از رسانه ها استفاده کنند.

روز خبرنگار ،روز مجاهدت اخلاصگرانی که برای رسالت خود جان برکف اخلاص گذاشتند

روز خبرنگار یادآور مجاهدت خبرنگارانی است که جان در کف اخلاص گذاشتند تا رسالت خود را به سرانجام رسانند، خبرنگارانی که به رسالت خطیر خود در عرصه اطلاع رسانی، ایمان دارند و دانستن را حق مردم می‌دانند و با رعایت اخلاق حرفه ای، با شجاعت در جهت نهادینه شدن حقوق شهروندی و تنویر افکار عمومی تلاش می‌کنند.
این روز برگ زرینی از تقویم رسانه و فرصتی برای ارج نهادن به قداست قلم و تلاش و مسئولیت خبرنگاران بعنوان پرچمداران وادی قلم و آگاهی رسانی به جامعه است.
این جانب با عرض تبریک هفدهم مرداد روز خبرنگار به تمامی صاحبان اندیشه و قلم، پیشگامان و فعالان عرصه خبر و رسانه، روزنامه نگاران، خبرنگاران، عکاسان خبری و جامعه اطلاع رسانی کهن دیار  میرزا کوچک؛ از تلاش‌های ارزنده تلاشگران عرصه‌ی روشنگری و اطلاع رسانی قدردانی نموده و انتظار دارم با هدف امیدبخشی به جامعه ضمن آگاهی از نیاز‌ها و مطالبات مردم، در راستای انعکاس دستاورد‌ها و خدمات نظام اسلامی و دولت دوازدهم گام بردارند.
امید است مدیران دستگاه‌های اجرایی استان و دولتمردان بیش از پیش قدردان تلاش‌ها و مجاهدت‌های پیشگامان عرصه‌ی اطلاع رسانی و نمایندگان افکار عمومی باشند و با پاسخگویی مستمر در راستای تقویت روشنگری اثرگذار در جامعه بکوشند.

خبرنگاران در نظام دموکراسی، صدای مردم و ارتباط شهروندان با مسوولان هستند و حمله به آنان و خفه کردن خبرنگاران که امروز کمی توسط مدیران و دولتمردان در حال اجرایی شدن است به دلیل ندادن گزارش عملکردها  و پاسخ به سوالات خبرنگاران به معنای حمله به دموکراسی می‌باشد.

زلیخا صفری؛خبرنگار