صفیر گیلان،روز سیزده بدر یکی از روزهای شاد ما ایرانیان است که همه خانواده در طبیعت گرد هم می آیند و ساعات خوشی رقم می خورد اما در مقابل این محیط زیست است که آسیب می بیند چون در پایان این روز تا چشم کار می کند انبوهی از زباله و تنه درختان سوخته دیده می شود حداقل در این روز به فکر طبیعت باشیم.
اختصاصی/صفیر گیلان؛سیزده بدر یکی از سنت های دیرینه ما ایرانیان است که قدمتی همپای نوروز دارد، این سنت حسنه به زمان جمشید شاه پیشدادی برمی گردد، در این روز جمشید در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می کرد و بارعام (اجازه ورود به همگان برای حضور در برابر شاه) می داد، چندین سال متوالی این کار را انجام می داد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین در آمد و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار می کنند؛ این سنتی است که از آن زمان به ما رسیده است.
زمانی که شاه پیشداد به طبیعت می رفت این کار را با هدف سر زندگی و شروع دوباره زندگی انجام می داد، نکته مهم این بود که این کار بدون آسیب به طبیعت انجام می شد اما امروزه این سنت با آزار به طبیعت انجام می شود، در پایان روز سیزده بدر یا همان روز طبیعت، جای زخم است که بر بدن طبیعت دیده می شود، جای جای سبزه ها از آتشی که مردم برپا کرده اند سوخته، درختان بی شاخ و برگ شده اند، جای زخم طناب تاب بر بدن درختان خودنمایی می کند و بدتر و زشت تر از همه انبوه زباله است که بر تن طبیعت به جای مانده است، تا چشم کار می کند پس مانده غذا، پوست میوه، کیسه پلاستیک و حتی پوشک بچه به چشم می خورد.
علاوه بر این فروردین، ماه زادآوری حیات وحش و فصل شکوفایی انواع گل و گیاه است اما ما انسان ها بدون فکر و رعایت حتی کمترین اصول زیست محیطی به جان این زیبایی می افتیم؛ در حالی که بنا بر تاکید کارشناسان، وقتی وارد طبیعت می شویم باید با کمترین آثار به جا مانده از خود از آن خارج شویم و به عبارت بهتر، ردپایی هم نباید برجا بماند، اما متاسفانه غروب روز طبیعت که همه به خانه هایشان بر می گردند در جای جای دشت ها، کوهها و رودخانه ها ردپای ما انسان هاست که به جا مانده است در حالی که سیزدهم فروردین برای ما روز شادی، خوشحالی و دور هم جمع شدن است اما این همه نباید برای طبیعت بدشانسی و مصیبت به همراه داشته باشد.
البته با شیوع ویروس کرونا به ویژه در سال اول این همه گیری شاهد کاهش حضور مردم در طبیعت بودیم و مسوولان محیطزیستی می گفتند که طبیعت نفس کشید اما با گذشت زمان دوباره گردشگران وارد طبیعت شدند و قطعا امسال هم دیگر مجالی برای طبیعت نخواهد بود اما ما باید همواره مراقب طبیعت باشیم تا حد امکان به محیط زیست و زیستمندان آن آسیب وارد نکنیم از این رو کارشناسان همواره در این زمینه توصیه هایی دارند.
رعایت سرعت مطمئنه در جاده ها
برخورد خودروها با حیات وحش در روزهای نوروز و سیزده بدر یکی از چالش های این روزها است به ویژه مسیرهایی که از مناطق حفاظت شده می گذرند مانند جده های کوهستانی شفت به ویژه سیاهمزگی و مسیر جاده قلعه رودخان فومن است، در این راستا یکی از مهمترین توصیه ها به هموطنان این است که در سفرهای نوروزی سرعت مطمئنه را رعایت کنند زیرا بیشترین آمار تلفات حیات وحش به واسطه پرحجم بودن تردد خودروها، در این روزها اتفاق می افتد.
حیوانات متوجه نوروز و تعطیلات نیستند این ما هستیم که متوجه هستیم بنابراین اگر سرعت را کم کنیم، می توانیم ضمن لذت بردن از طبیعت، خسارات ناخوشایند ناشی از تصادفات و آمار مرگ و میر را هم کم کنیم.
برپایی کمپهای حفاظت از محیط زیست
یکی از معضلات سیزده بدر حجم زیاد پسماند در پایان این روز است که به معضلی برای محیط زیست و نگرانی برای دوستداران محیط زیست تبدیل شده است، البته در چند سال اخیر تشکل های مردم نهاد زیست محیطی در این زمینه تجربه خوبی داشتند و دستاوردهای فعالیت های آنها در برخی استان ها کاملا قابل لمس است به ویژه در استان های گیلان و مازندران گردشگرپذیر که شاهد برپایی کمپ هایی برای حفاظت از محیط زیست به ویژه در روز طبیعت هستیم.
در این روز برخی افراد به صورت داوطلبانه کیسه هایی در اختیار گردشگران قرار می دهند و از آنها می خواهند زباله های خود را در این کیسه ها ریخته و برخی نیز در ازای تحویل آن جایزه می دهند، در واقع این افراد با رایزنی با خیرین و صاحبان صنایع دوستدار محیط زیست جوایزی را برای افرادی که نسبت به حفظ محیط زیست کوشا هستند، تهیه و به آنها اعطا می کنند، تجربه نشان داد این حرکت بسیار موفقیت آمیز بوده است.
در این روز مراقب پاکیزگی سواحل باشیم
سواحل دریاها و کنار تالاب ها هم از جمله مکان هایی است که در روز سیزده بدر افراد زیادی را به خود جلب می کند که در پایان آن روز این مکان ها هم دست کمی از جنگل و دشت ندارند، انواع زباله هاست که در گوشه و کنار سواحل به چشم می خورد، چند سالی است که طرح ” مسیر پاک، ساحل سبز” در استان های شمالی کشور شکل گرفته که امیدواریم با قدرت و قوت بیشتری توسط استانداری ها و مسوولان محلی اجرا شود تا شاهد دریایی پاک و مسیری سبز باشیم.
اورند و تلاش کنیم این فرهنگ را ترویج دهیم تا از این طریق طبیعت اجازه نفس کشیدن پیدا کند.
در روز طبیعت به فکر طبیعت باشیم
نامگذاری روز طبیعت با هدف حفاظت از طبیعت و زیستمندان آن در روز سیزده بدر صورت گرفته است اما در عمل اینطور نیست چون کوهی از زباله، رها کردن سبزه عید در دشت و رودخانه ها، شاخه های شکسته و زمین های سوخته از داغ آتش نتیجه یک روز شادی و تفریح ما است در حالی که باید در این روز بیشتر هوای طبیعت را داشته باشیم و به فکر موجودات زیستی آن باشیم.
شاید شیوع ویروس کرونا نعمتی برای طبیعت باشد پس بیاییم این شرایط را به فرصتی برای محیط زیست تبدیل کنیم تا شاید بتواند خود را مرمت و بازسازی کند چون فشار بیش از حد انسان توان خودپالایی را از طبیعت گرفته و می توان با فراهم کردن شرایط این فرصت را دوباره به طبیعت داد.
- نویسنده : تنظیم،زلیخا صفری راسته کناری
Sunday, 24 November , 2024