وی به تحولاتی که در دهه های اخیر در حوزه سلامت به وجود آمده اشاره کرد و اظهار داشت: در دوره های گذشته بیماری های واگیر نظیر؛ طاعون، تیفوئید، سل، دیفتری و سیاه سرفه بزرگ ترین تهدید مرگ جوامع بشری بود و در قرون وسطی با جمعیت محدود آن زمان، فقط ۲۰ میلون نفر به علت بیماری طاعون جان خود را از دست دادند.

وی ادامه داد: امروزه با گسترش علم پزشکی، تقریبا از شیوع بیماری های واگیر دیگر خبری نیست و پیشرفت هایی که بشر در واکسیناسیون، مراقبت های بهداشتی و کشف آنتی بیوتیک ها به دست آورده و توجه خانواه ها به مقوله سلامتی باعث شده است که دیگر کابوس وحشتناک بیماری های واگیر بر سر مردم سنگینی نکند.

دکتر یوسف زاده یاد آور شد: در دوره قاجار طول عمر مفید ایرانیان ۲۸ سال بود و در دهه ۳۰ این عدد به ۳۲ سال رسید و در اوایل انقلاب اسلامی نیز به ۵۴ سال ارتقاء پیدا کرد و اما امروز متوسط طول عمر در کشور به ۷۴ سال رسیده و در استان گیلان که به عنوان سالمندترین استان کشور می باشد، متوسط سن بیشتر از سایر نقاط کشور است (خانم ها ۸۰ سال و آقایان ۷۵ سال).

رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان با بیان این که طولانی شدن عمر باعث شده است تا بیماری های نوظهور دیگری فرصت عرض اندام پیدا کنند، تصریح کرد: بیماری های نظیر فشار خون، دیابت، بیماری های قلبی، بیماری های عروقی مغز و سرطان ها از جمله بیماری های غیر واگیری هستند که با طولانی شدن عمر فرصت شیوع می کنند و امروز تقریباً ۷۳ درصد علت مرگ و میرها را بیماری های غیر واگیر و تروما به خود اختصاص داده اند.

وی به بحث تروما هم اشاره کرد و افزود: تروما حاصل شرایط جدید، زندگی است و عمده قربانیان آن را نیز جوانان تشکیل می دهند.

دکتر یوسف زاده سالمندی را نیز یکی دیگر از چالش های امروز کشور برشمرد و گفت: کسانی که مایلند دوران سالمندی خوشی داشته باشند، باید از دوران نوجوانی برای آن برنامه‌ریزی کرده و همان‌گونه که برای افزایش مال تلاش می‌کنند، باید از دوران قبل از میانسالی با ورزش و تغییر سبک زندگی برای کیفیت زندگی مناسب در سالمندی نیز تلاش کنند.

وی با اشاره به این که با افزایش تخت های بیمارستانی و مراکز درمانی نمی توان بیماری های غیر واگیر را مهار کرد، اظهار داشت: تعداد امکانات و تجهیزات نمی تواند به تنهایی میزان آسیب بیماری های غیر واگیر را در جامعه کاهش دهد، بلکه تنها عامل اساسی که می تواند در این زمینه نقش ایفاء کند، تغییر سبک زندگی است و توجه به دو عامل موثر بر آن؛ یعنی رژیم غذایی مناسب و فعالیت های فیزیکی نیز حایز اهمیت است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان، یاد آور شد: میزان قند، نمک و میزان اسید چرب ترانسی که در مواد غذایی است، تعیین کننده سلامت هر فرد در دوران میانسالی و سالمندی است و باید از زمان شکل گیری ذایقه یعنی دوران کودکی، مصرف این مواد در افراد محدود شود تا در سالمندی به عوارض بیماری های غیر واگیر دچار نشود.

دکتر یوسف زاده با بیان این که رفتن به سمت غذا های چرب و شیرین و فست فود ها به سرعت در حال گسترش است، تصریح کرد: تغییر ذایقه مردم بزرگترین چالش امروز جامعه است، و باید بدانیم تغییر ذایقه از زمانی که کودک از شیر مادر گرفته می شود آغاز می شود. اگر کودک به غذاهای شیرین و شیریجات عادت کرده باشد، ممکن است این عادت تا پایان عمر او را رها نکند.

وی ادامه داد: ذایقه کودک قبل از ورود به مدرسه شکل گرفته است. حتی ثابت شده میزان سلول های چربی که در دوران کودکی در بدن او ذخیره می شود، در چاقی آینده او نیز بسیار اثر گذار خواهد بود.

کلید سبک زندگی سالم در دست بانوان و مادران جامعه است

رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان، اظهار داشت: کلید سبک زندگی سالم در دست بانوان و مادران جامعه است و نقش اثر گذار مادران و زنان در سبک زندگی فرزندان بر کسی پوشیده نیست و کلید حل این معظل در دست زنان و بانوان جامعه قرار دارد.

وی با اشاره به این که دانشگاه علوم پزشکی گیلان برنامه های متعددی برای تغییر ذایقه مردم در حال انجام دارد، گفت: با رایزنی با شرکت های تولید کیک و کلوچه، میزان قند کلوچه های تولیدی گیلان به پایین ترین حد خود رسیده و در تلاش هستیم تا میزان نمک موجود در سایر مواد غذایی از جمله دوغ نیز تا حد امکان کاهش پیدا کند و تولید کنندگان دوغ موظف شده اند تا نمک مورد استفاده در محصولات خود را تا حد امکان پایین بیاورند.  اما ذایقه مردم کمتر آن محصولات را می پسندد و این مهم یک چالش بزرگ برای شرکت ها ی تولید کننده شده است.

دکتر یوسف زاده به نقش زنان در تغییر ذایقه خانوار و فرزندان اشاره کرد و یاد آور شد: تغییر ذایقه مردم و از طرفی محدود کردن میزان نمک، قند و اسید چرب ترانس در تولید مواد غذایی و افزایش فعالیت های بدنی راه های مقابله با بیماری های غیر واگیر است و زنان در این مسیر، هم به صورت انفرادی در خانواده های خود و هم در اجتماع نقشی اساسی دارند.

رییس دانشگاه علوم پزشکی گیلان به نقش سازمان های مردم نهاد و سمن ها در عوامل اثر گذار بر حوزه سلامت اشاره کرد و افزود: وزارت بهداشت، دانشگاه های علوم پزشکی و تمامی مراکز بهداشتی درمانی، پرستاران و پزشکان فقط ۲۵ درصد در تامین سلامت جامعه نقش دارند و ۷۵ عوامل اثر گذار بر حوزه سلامت در خارج از حوزه اختیارات دانشگاه های علوم پزشکی کشور می باشد. در این  خصوص، باید نقش پرتوان سازمان های مردم نهاد دیده شود.

وی ادامه داد: استان گیلان بالاترین نرخ سالمندی را دارد و متوسط کشوری افراد بالای ۶۰ سال در کشور ۱۱ درصد و در استان ما بالای ۱۳.۲ درصد است و این عدد در شهرهای رودسر و املش به ۱۶تا ۱۷ درصد رسیده است و این چالش جدیدی است که حوزه سلامت گیلان با آن مواجه شده است.

وی اظهار امیدواری کرد: این همایش بتواند به عنوان یک نقطه عطفی در فعالیت های اثر بخش و اثر گذار زنان در حوزه سلامت گیلان باشد.

 همچنان تا رسیدن به نشاط اجتماعی فاصله داریم

دکتر مهرناز مظفری- رییس شورای مشارکت های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت گیلان، نیز در این همایش گفت: بیایید همه با هم، نشاط و امید را به عنوان یک الگو فرهنگ سازی در جامعه نهادینه کنیم، تا این امید و نشاط در بین مردم، به اعتماد اجتماعی و سرمایه اجتماعی تبدیل شود.

وی ادامه داد: اگر چه شاخصه های امید و اعتماد در جامعه رو به بهبود است، اما همچنان تا رسیدن به نشاط اجتماعی فاصله داریم.

دکتر مظفری، تصریح کرد: امید، فقط یک احساس فردی و روانشناختی نیست، بلکه نوعی آگاهی و دانش است که با کمک آن می توانیم برای مداخله در سرنوشت جامعه خود به آن تکیه کنیم. وی ادامه داد: برای اینکه چگونه بتوانیم امید را در جامعه گسترش دهیم، لازم است امید فردی را الگو قرار داده و سپس آن را به جامعه به عنوان یک واحد زنده و ارگانیک انتقال دهیم.

رییس شورای مشارکت های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت گیلان، خاطر نشان کرد: اعتماد دو طرفه مردم و مسوولان بزرگترین عاملی است که می تواند امید آفرین باشد. اگر این اعتماد از دست برود، ناگزیر امید نیز از بین می رود.

وی با بیان این که شورای مشارکت های مردمی زنان مچمع خیرین سلامت استان به عنوان یک سازمان مردم نهاد است که تمام فعالیت های آن نیز غیر سیاسی، غیر انتفاعی و غیر دولتی می باشد، یاد آور شد: هدف ما از تشکیل این شورا ، مشارکت در بحث بهداشت، پیشگری و درمان جامعه است.

دکتر مظفری اظهار داشت: شورای مشارکت های مردمی زنان مجمع خیرین سلامت گیلان در اواخر سال ۹۶ با جذب ۲۱ نفر از زنان خوش فکر و متخصص استان شروع به کار نمود و توانست با دریافت هبه، هدیه و کمک‌های مردمی در جهت آموزش و برنامه‌ریزی برای ارتقای سلامت جامعه نقش موثر و مستمری داشته باشد.

وی اظهار امیدواری کرد: مجمع خیرین سلامت زنان با همدلی و همیاری سایر موسسات خیریه مردم نهاد، بتواند گامی موثر در ارتقای فرهنگ سلامت استان بر دارد.

دکتر طیبه سیاوشی – نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و عضو کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، نیز ضمن تشکر از برگزارکنندگان این همایش در گیلان، گفت: متاسفانه در سیاست گذاری ها و قانون گذاری ها آن چه که سهم زنان جامعه است به آن ها اختصاص داده نشده است، وی ادامه داد: بحث زنان سر پرست خانوار همواره یکی از چالش های اصلی ما در مجلس شورای اسلامی بوده و سعی داشتیم تا با پرداختن به مشکلات این قشر از زنان جامعه که بالغ بر ۵ میلیون نفر می باشند و هر روز هم به تعداد آنها افزوده می شود، آنها را برای رسیدن به حقوقشان یاری دهیم.

وی با اشاره به اصل ۲۰ و ۲۱ قانون اساسی که در آن به خوبی به حقوق زنان پرداخته شده است، تصریح کرد: دولت موظف است حقوق زنان را تضمین کند و زمینه مناسب برای رشد و بالندگی شخصیت زنان فراهم نماید.

دکتر سیاوشی به بحث توانمند سازی عاطفی زنان اشاره کرد و افزود: سمن ها و سازمان های مردم نهاد در این خصوص بسیار موفق تر از دستگاه های دولتی بوده اند.

در ادامه خانم دکتر هاجر تحریری نیک صفت – نایب رییس مجمع خیرین سلامت گیلان، نیز به نمایندگی از سایر اعضاء از دست اندر کاران و حامیان برگزاری این همایش تقدیر کرد.

سپس به همت مجمع خیرین سلامت و روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی گیلان و با مشارکت شورا و سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری رشت، از ۵ بانوی گیلانی (۵ مادر نمونه) که برای سلامت خانواده و فرزندان بیمار خود تلاش کرده بودند، تقدیر شد و نشان شهروند مسوول به آن ها اهداء گردید.ع/د