وقتی کسی جوابگوی کشاورز گیلانی نیست،

بستر تشنه رودخانه های سنتی فومن به دستان پینه بسته کشاورزان جان می‌گیرد نه …!!!

  پرینت
بستر تشنه رودخانه های سنتی فومن به دستان پینه بسته کشاورزان جان می‌گیرد نه …!!!
شناسه خبر : 56948 | تاریخ انتشار : 28 فروردین 1401 - 17:58 | 244 بازدید | تعداد دیدگاه : ۰ | ارسال توسط :

صفیر گیلان؛کشاورز جوان دیگر که بیل را این دست به آن دست می کند و ما عصبانی بودنشان را از دست مسئولان و بی توجهی می بینیم  در یک کلمه می گوید مردم این جور زحمت می کشند و دولت نمی بیند نمی بیند که ما برای کشورمان و برای سفره مردم  تلاش می کنیم.

اختصاصی/صفیر گیلان؛آینه‌ای که زیبایی‌ها را منعکس می‌کند اما پشت پرده خبر دیگری است،اگر گوشه پرده را کنار بزنیم، آن سوی چهره  کشاوری و رنج و برنج پیداست. دردهای پنهان، پشت صورتی که گاه با سیلی سرخ نگه داشته می‌شود، و گاهی با گل و آب شالیزار مرد و زن زحمت کش را به دلقک شبیه ساخته و شاید با دیدنشان خنده هم به روی لب جاری شود.

دو سوی رودخانه  های سنتی و اما خشک و بی جان را درختان و بوته‌های انبوه گرفته‌اند؛ و در لابلای این بوته زباله ها نیز خودنمایی می کنند که در سال گذشته با جاری شدن آب میهمان نهر کشاورزی هستند>

کشاورزان منطقه در نهرها با یک همت همگانی مشغول کارند بیل و داس و چوب بلند گاهی به بوته می خورند و گاهی به دست کشاورز هوا گرم و شرجی است. قرار است این نهرها آب را به روستاهای پایین دست انتقال دهد؛ آب شالیزاری. مشکلی که روستاهای گیلان با آن درگیر هستند. گیلان و مشکل آب؟! شاید برای شما هم همین قدر عجیب باشد. پرباران‌ترین استان کشور و کم آبی! مشکل گیلان، تنها کم آبی نیست، مشکل گیلانی عدم مدیریت آب است ،آبی که به فراوانی از آسمان و کوه جاری است.آما مدیریت این آب هنوز نتوانسته به جایگاه خود برسد،زیرا مدیران ما یا نمی خواهند یا به نفع آنها نیست و یا سیاستی دیگر پشت پرده های مشکی است تا پتانسیل و ظرفیت های گیلان مانندبرنج به سان  پیله ابریشم،باغات سبز چای،جنگل هیرکانی و دریاها  و … به دست نابودی سپرده شود و افسوس و افسوس بماند به یادگار…..

پیرکشاورز کار کشته  روستایمان که از اوایل پاییز ما ایشان را در شالیزار می بینم  در حالی که با داس در دست و صورت آغشته به گل با ما به گفتگو ایستاده است نگران و مضطرب است از اینکه مبادا نتواند آب را به شالیزارش برساند وی که بیش از ۵ دهه است  در شالیزار بیشتر عمر خود را گذرانده و تجربه فراوان دارد  و از محدود افرادی است که در انبارش همیشه برنج هست بعد از سلام و خدا  قوت گویی ما می گوید با این روش که استاندار ،فرماندار  و نماینده پیش می روند ما امسال شاهد تکمیل سردهنه کشاورزی روستاهای منطقه که در پایین دست گوراپس است نخواهیم بود زیرا این سردهنه نیازمند اعتبار است و اعتبار گر فتن هم فریاد و پیگیری می خواهد که نه نماینده و نه فرماندار پیگیرند…

وی می گوید سر دهنه ای که سالها به ما آب می رساند بر اثر غفلت و برداشت بی رویه شن و ماسه و فروش از رودخانه قلعه رودخان تخریب شده و نیازمند اعتبارات کشوری و استانی است تا ترمیم شود زیرا ارتفاع رودخانه به سردهنه الاکلنگی است.

“ارباب” که به اصطلاح محلی ما صدایش می کنیم چون سطح زیر کشت برنج ایشان با توجه به اینکه پیشکسوت هستند این اسم را برایش رقم زده می گوید ما امروز نیازمند فرماندار و نماینده ای چون فرماندار  و نمایندگان گذشته هستیم (جون فرماندار محسنی و نماینده مرحوم میرزایی)وگرنه بازدید که مشکلی را حل نمی کند هر روز مسئولان قط بازدید می کنند.

وی می گوید از سحر که بیدار شدم فریاد زدم تا همه جمع شدند و خودمان در حال لایروبی نهر ها هستیم و توکل ما به خداست و این آب هم نمی تواند به همه کشاورزان برسد و من احساس می کنم سال سختی داشته باشیم.

کشاورز جوان به نام کورش که در داخل نهر داس را محکم به بوته های حاشیه ی زند می گوید ۴۰ سال است در این  نهر کار می کنیم و پدران ما نیز کار کردند و تقاضا داریم آب منطقه بیاید و از نزدیک کار ما را ببیند و یا با ما کار کند مگر گناه ما چیست؟

وی می گوید ما پول آب می دهیم و معلوم نیست که برای چه  حاصل زحمت ما باید به پشت میز نشینان برسد.

و کشاورز جوان دیگر که بیل را این دست به آن دست می کند و ما عصبانی بودنشان را از دست مسئولان و بی توجهی می بینیم  در یک کلمه می گوید مردم این جور زحمت می کشند و دولت نمی بیند نمی بیند که ما برای کشورمان و برای سفره مردم  تلاش می کنیم.

بهجت پیر مرد روستای بوئین که سالها با دوچرخه مساحت چند روستا را در آفتاب طی می کند یکی از آبسواران است که می گوید با تمامی میر آب ها تمام همت خود را بکار گرفته ایم تا فصل زراعی را به خیر بگذرانیم .

وی با اشاره به اینکه کشاورزان در برخی نقاط دچار مشکل تنش آبی هستند افزود: متاسفانه آنچه گریبان آب سوار و میرآب ها را گرفته زباله های رها شده در کانال های آب بر فومنات و سر دهنه است که بسیاری از مسیر ها و دریچه ها  را مسدود و آب را به سمتی دیگر منحرف کرده و وقت زیادی را برای بازگشایی و تمیزکردن کانال ها برای رسیدن آب می گیرد .

یکی دیگر از  آبسواران اظهار می دارد : آب دزدی سبب تنش اجتماعی و گاه درگیری بین اهالی روستا می شود.البته تخریب سر دهنه بر اثر سیلاب و برداشت ها هم مشکل دیگری است.
وی افزود: متاسفانه بسیاری از  رودخانه و سر دهنه  ها شبانه بسته یا باز می شود وآب ها کم زیاد می شود. بسیاری از زمین های حاشیه کانال های آبیاری تحت تصرف و تغییر کاربری به شالیزار قرار گرفته که با شکستن کانال و لوله گذاری های شبانه مزارع خود را پر آب و موجب کاهش حجم آب و رسیدن به مزارع پایین می شوند .

وی که حقوقش در حد توان کشاورزان است می گوید دا را شاکرم که مردم را داشته باشم

برنامه ریزی برای تأمین آب کشاورزی گیلان در تابستان

اسدالله عباسی در فروردین ماه و در جلسه کمیته تخصیص آب استان، به وجود محرومیت‌های گیلان از جمله کمبود آب اشاره کرده و گفتند: متأسفانه نعمت های، چون جنگل و دریا، موجب شده است که بسیاری از نیاز‌های استان از انظار دور بماند.

وی استفاده موثر و بهینه از همه ظرفیت‌ها و مدیریت در مصرف آب را وی با توجه به نزدیک شدن فصل زراعت در استان، امری ضروری خواند و گفتند: تأمین آب مورد نیاز کشاورزی و فراهم کردن آرامش روانی کشاورزان، وظیفه همه مدیران است.

به گفته استاندار گیلان، باید دستگاه‌ها مشارکتی موثر در این راستا داشته باشند و در صورت همکاری نکردن هریک از نهاد‌ها، گزارش آن سریعا اعلام شود.

آقای عباسی گفتند: به سبب کاهش نزولات آسمانی، طبق پیش بینی ها، فصل تابستان سختی در پیش داریم که این مسئله باید به اطلاع مردم برسد.

ایشان  لایروبی انهار و سردهنه ها، یاری گرفتن از بخش خصوصی و نیز دستگاه‌های حاکمیتی از جمله بسیج و سپاه را اقدامی کارآمد برای حل مشکلات کنونی اعلام کرد.

استاندار گیلان پهنه‌بندی اراضی کشاورزی، مدیریت بهره‌برداری از چاه‌های موجود و توجه به گزارش‌های هواشناسی برای آغاز کشت و زرع در استان را نیز امری مهم دانست و گفت: تصمیم گیری‌ها در این بخش باید کارشناسی، عملیاتی و هدفمند باشد.

آقای عباسی همچنین لزوم توسعه کشاورزی دانش بنیان در راستای تحقق منویات رهبر معظم انقلاب را مورد تأکید قرار داد و گفت: باید با بهره گیری از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی را رقم زد.

اما استاندار گیلان به عدم تکمیل پروژه سردهنه کشاورزی در این نشست توجه و تاکید نکردند زیزا بسیاری از سر دهنه های کشاورزی گیلان بر اثر برداشت بی رویه شن و ماسه رودخانه ها تخریب شدند که نیازمند نگاه سرعتی و جهادی مسئولان است

 

دوازدهم اردیبهشت آغاز رهاسازی آب سد سفید رود در گیلان

به گزارش صفیر گیلان ، وحید خرّمی مدیر عامل شرکت آب منطقه ای گیلان به تصمیم کمیته منابع و مصارف آب استان، که رهاسازی آب سد سفید رود در کانال‌های آبیاری شبکه سفید رود را از دوازدهم اردیبهشت ماه برای کانال‌های آبیاری فومنات و راست سد سنگر و شانزدهم اردیبهشت ماه برای کانال چپ سد سنگر آغاز خواهد شد اعلام می کند و به خزانه گیری و  کارهای اولیه … توجه نمی کند.

وی گفتند: در حال حاضر حجم مخزن سد سفیدرود ۶۶۷ میلیون متر مکعب با متوسط دبی ورودی آب ۱۱۱ متر مکعب بر ثانیه و دبی خروجی ۶ متر مکعب بر ثانیه است.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان گفتند: تا کنون ۶۲ درصد از حجم مخزن سد سفیدرود آبگیری شده و این در حالی است که در مدت مشابه سال‌های گذشته حجم مخزن آن بدلیل بارش‌های خوب به طور کامل آبگیری می‌شد.
وحید خرّمی افزودند: با توجه به کاهش مخزن آب سد سفید رود و تصمیم کمیته منابع و مصارف آب استان، شروع آبگذاری کانال‌های آبیاری بر اساس تقویم زراعی، کانال‌های تونل آب بر فومنات و کانال راست سد سنگر (مناطق شرقی گیلان) از روز ۱۲ اردیبهشت سال جاری و برای کانال چپ سد سنگر (مناطق مرکزی گیلان) از تاریخ ۱۶ اردیبهشت ماه خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: مرحله اول آبگذاری کانال‌های آبیاری شبکه سفیدرود برای نشاء برنج ۱۶ روز به صورت پیوسته است و پس از آن نوبت بندی آب بصورت ۸ روز وصل و ۴ روز قطع ادامه خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گیلان در خصوص وضعیت آبگیری سد مخزنی آیت الله بهجت شهر بیجار نیز گفت: حجم مخزن این سد در حال حاضر ۱۰۴ میلیون متر مکعب معادل ۹۹ درصد آبگیری و دبی ورودی آن ۳ متر مکعب بر ثانیه و دبی خروجی آن ۵ متر مکعب بر ثانیه است.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای گیلان افزود: کشاورزان گیلانی با رعایت تقویم زراعی و توصیه‌های فنی سازمان جهاد کشاورزی استان نظر به وضعیت موجود منابع آب استان و اعلام زمان آغاز آبگذاری، نسبت به خزانه گیری برنج با منابع آبی در دسترس خویش اقدام و همزمان با آغاز آبگذاری در تاریخ‌های اعلام شده فرآیند نشاء را انجام دهند.

مدیر عامل شرکت آب منطقه گفتند هدف اصلی از تشکیل این قرارگاه ، تسریع در برطرف نمودن مشکلات حوزه آب کشاورزی با استفاده از تمامی ظرفیت های استان اعم از دستگاههای اجرایی و بسیج است تا بتوانیم فصل زراعی جاری را نیز با موفقیت سپری نمائیم.

وی تصریح کرد : بر اساس دستور استاندار گیلان ، قرارگاه جهادی مدیریت مصرف آب  در شهرستانها نیز با محوریت فرمانداران باید تشکیل گردد و در اسرع وقت مشکلات آب کشاورزی بررسی و اقدام گردد .

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای گیلان اعلام داشت : بخش اصلی لایروبی ها در استان انجام شده و تأکید نمود : مدیران امورات تابعه توجه داشته باشند که تا قبل آغاز نشاء برنج تمامی لایروبی ها انجام و همه ایستگاههای پمپاژ و چاههای عمیق و نیمه عمیق در اختیار این شرکت نیز تجهیز و راه اندازی شود .

طرح کشت قرار دادی برنج با هدف افزایش تولید، تامین بخشی از ذخایر استراتژیک برنج از محل تولید داخلی

اما در جایی دیگر  دکتر صالح محمدی در جلسه پیگیری طرح کشت قراردادی برنج که با حضور مهندس ادیبی مجری طرح برنج کشور ، مدیر تعاون روستایی استان، مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گیلان، معاونین و مدیران شهرستان های سازمان جهاد کشاورزی استان برگزار شد ،ضمن تاکید به اهمیت حمایت از کشاورزی و تامین غذای مردم گفت: باید در این راستا با توان خود به اجرای طرح کشت قراردادی برنج کمر همت ببندیم و در این زمینه جهادی عمل کنیم.

مدیر جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه کشاورزی بالغ بر ۴۰ درصد از اقتصاد استان را تشکیل می دهد اظهار کرد: توسعه کشاورزی یعنی توسعه اقتصادی که می تواند باعث بزرگ شدن سفره مردم شود و این وظیفه بر عهده ما گماشته شده تا بتوانیم از این مهم برآییم پس با تمام توان خود باید به اجرایی شدن این دست طرح ها کمک کنیم.

اما  متاسفانه  این مدیر نیز که باید همپای کشاورزان باشد به عدم تکمیل پروژهای آبی استان در این نشست توجه و تاکید نکردند و از کمبود آب ابراز نگرانی ننمودند و به نگاه سرعتی و جهادی مسئولان  و همدلی برای تامین آب کشاورزی توجه نکردند بماند و فقط  نگاه توسعه ای به کشاورزی نمودند…..

 

بازسازی سردهنه‌های کشاورزی فومن

به گزارش صفیر گیلان فرماندار فومن در بازدید از سر دهنه کشاورزی گفتند: این شهرستان ۲۷ سردهنه کشاورزی دارد که تاکنون ۲۲ سردهنه باز سازی و آماده بهره برداری شده است و بازسازی بقیه در آینده نزدیک به پایان می‌رسد.

موسی فکور افزود: برای تامین آب مطمئن زراعی امسال همچنین ۳۸ هکتار آب بندان و یک ایستگاه پمپاژ با بیش از ۲ میلیارد تومان بازسازی و لایروبی شده است.

تجلی اقتصاد مقاومتی را در روستا ببینیم.

 به عنوان یک کشاورز و یک کشاورز زاده که روزگاری هم پای  پدر و مادر و زنان و مردان روستایم هستم و به عنوان یک فعال رسانه باید بگویم و  بگویم که روستا قطب تولید است. ما می‌توانیم تجلی اقتصاد مقاومتی را در روستا ببینیم. نباید بگذاریم داشته‌هایمان در روستا غبار فراموشی بگیرند. باید بستری در روستاها فراهم کرد تا مردم را جمع کند و آنها با آرامش، پتانسیل‌های منطقه را فعال کنند.»مساعدت عوامل طبیعی،امروز استان گیلان را به سرزمینی برخوردار از منابع طبیعی معرفی کرده است؛ که این امر موجبات تمرکز و تجمع بالای جمعیت را در این استان سبب گشته است. از آن جایی که پایه های اصلی اقتصاد استان گیلان را فعالیت های کشاورزی شکل می دهند؛ این گزارش بر آن بوده است تا اهم چالش های پیش روی توسعه ی کشاورزی را  که همان آب است بیان کند. فراهم بودن شرایط طبیعی و نیروی انسانی تصویری از رونق اقتصاد کشاورزی در استان گیلان را در ذهن تداعی می کند؛ در حالی که در سال های اخیر به دلایلی چون: حساسیت و شکنندگی های اکولوژیکی، عدم وجود امکانات کافی در روستاها و خالی شدن آن ها از نیروی کار فعال، تقسیم زمین های کشاورزی به قطعات کوچک، فروشی اراضی شالیزاری و باغی،تغییر کاربری که بعد از چالش آبی استان مرگ گیلان سبز را رقم می زند،خانه های قدیمی خریداری شده خالی، عدم وجود آب مورد نیاز در مواقع لزوم، کافی نبودن تسهیلات مالی و اعتباری، پیشرفت شهر و اشغال زمین، عدم تضمین در بازار فروش محصولات، قطعه قطعه بودن زمین ها، عدم مکانیزاسیون و … . شاهد روند رو به کاهش فعالیت های کشاورزی در استان گیلان بوده ایم، که علاوه بر استان، کشور نیز از مضرات آن صدماتی غیر قابل جبران را متحمل شده است.

پی نوشت/اما مشکل زمانی خودش را بیشتر نشان می‌دهد که بدانیم گیلان با داشتن(طبق آمار ۴۰ درصد جمعیت ساکن در روستا)، بیشترین جمعیت روستایی را در کشور دارد. این در حالی است که این میانگین در کل کشور، ۲۸ درصد است. واقعیت آن است که گیلان بافت روستایی را همچنان حفظ کرده است. از جمله دلایلی که سبب جذب گردشگر به این استان می‌شود هم همین است. مردم عاشق خانه‌های روستایی گیلان‌اند؛ خانه‌هایی که برای حفطو نگهداری آنها تلاش زیادی در حال انجام است.

استان گیلان با مساحت ۱۴۰۴۴ کیلومتر مربع و سطح زیر کشت ۴۳۰ هزار هکتار در کرانه دریای کاسپین واقع شده است. شالیکاری مهمترین منبع درآمد کشاورزان  این استان بوده و حدود ۴۰ درصد از سطح زیر کشت برنج کشور در گیلان قرار دارد. به بیان دیگر این استان تامین کننده برنج ۱۹ میلیون نفر در سطح کشور است.

تامین آب اراضی شالیزاری گیلان در وسعت ناخالص ۱۸۹۰۰۰ هکتار از طریق سد سفیدرود و شبکه آبیاری و زهکشی واقع در پایین دست آن انجام می‌پذیرد. این سد از سال ۱۳۴۱ به زیر بهره برداری رفته است، ضمن این که بخش عمده اراضی منطقه در وسعت حدود ۱۱۷ هزار هکتار، قبل از احداث سد با استفاده از روشهای سنتی از طریق رودخانه سفیدرود تامین آب می شدند که با احداث سد، بهبود وضعیت یافته اند. در واقع سد سفیدرود مهمترین منبع تامین آب اراضی شالیزاری استان گیلان است.

درعین طبق نظرو مطالعه کارشناسان ، اجرا و بهره برداری از سدهای متعدد در حوضه آبریز این سد که حوضه‌ای مشترک بین هشت استان کشور است با برداشتهای مستقیم از آبهای سطحی بالادست به ویژه در دو دهه اخیر، تامین آب اراضی کشاورزی این استان را با چالش مواجه کرده و این شرایط چشم انداز روشنی را در تامین آب مطمئن برای  کشاورزی استان متصور نمی‌کند. جدا از کاهش کمیت آب رودخانه سفیدرود، کیفیت آن نیز کاهش یافته که این موضوع با توجه به این  که گیاه برنج جزو گیاهان حساس به شوری است قابل تامل است.

سد سفیدرود بزرگ‌ترین سد مخزنی گیلان است و در حال حاضر آب کشاورزی مورد نیاز ۱۷۲ هزار هکتار از مجموع ۲۳۸ هزار هکتار شالیزارهای استان از سد سفیدرود تامین می‌شود.
سد مخزنی سفیدرود بر روی رودخانه سفیدرود و در پایین دست محل تلاقی دو رودخانه قزل اوزن و شاهرود در ۷۵ کیلومتری جنوب شهر رشت و در مجاورت شهر منجیل احداث شده است.

پس من و تو ای کشاورز بر خدا توکّل کنیم

در تفسیر عیاشی در ذیل آیه شریفه: «و علی الله فلیتوکَّل المتوکِّلون» (همه توکّل‌کنندگان باید تنها بر خدا توکل کنند) از امام صادق (علیه السّلام) روایت شده که فرمود: «الزارعون»[۱۶] طبق همین روایت «متوکلان» به کشاورزان تفسیر شده است یعنی همه کشاورزان باید تنها بر خدا توکل کنند. کشاورزان کارهائی که مربوط به آنهاست, انجام می‌دهند, بذر می‌پاشند و درخت می‌کارند و بقیه کارها را در دست خدا می‌دانند اگر از ناحیه او عنایتی نشود, تمام تلاششان ضایع و سعیشان بی‌ثمر خواهد بود.
عکس/زلیخا صفری
  • نویسنده : تنظیم،زلیخا صفری راسته کناری
برچسب ها
نوشته های مشابه
ارائه خدمت به ۱۵۰ هزار نفر در مراکز سلامت‌محور گیلان در طرح سلامت نوروزی
“سرپرست مدیریت موسسات ” منصوب شد.
افزایش ۱۰۰ درصدی ظرفیت پست شهرک صنعتی صومعه سرا
بین ۱.۵ تا ۲ درجه دمای هوا در تابستان پیش رو گرم‌تر خواهد شد
میزبانی از ۷۹۰ هزار گردشگر در نیمه اول تعطیلات نوروزی / افزایش ۱۲ درصدی حضور مسافران در نخستین منطقه آزاد شمال کشور
کشف بیش از ۳۶ میلیارد ریال کالای قاچاق در گیلان
ثبت دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

شما باید وارد سایت شوید تا بتوانید نظر دهید.